ادبيات دفاعمقدس با نهضت عاشورا پيوند عميق دارد
به نقل از وزارت فرهنگ و ارشاد1399/7/4کد خبر 139971447817
ميرشمسالدين فلاحهاشمي با اشاره به اين كه وجه تمايز ادبيات جنگ ما با ادبيات جنگ در جهان پيوستگي و پيوند عميق ادبيات دفاعمقدس با نهضت عاشورا است، اظهار كرد: اگر به وجه اشتراكات واقعه كربلا و دفاع مقدس پيببريم راحت ميتوانيم درباره ادبيات دفاع مقدس و جنگ حرف بزنيم.
به گزارشروابط عمومی موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران، نشست «تاریخ کربلا و دفاع مقدس» بهمناسبت چهلمین سالگرد هفته دفاع مقدس، پنجشنبه (سوم مهرماه) با حضور میرشمس الدین فلاح هاشمی، نویسنده و منتقد ادبی از سوی موسسهخانه کتاب و ادبیات ایران در نمایشگاه ملی دستاوردهای دفاع مقدس و مقاومت برگزارشد.
کتاب های حوزه جنگ پر مخاطب اند
در ابتدایبرنامه میرشمس الدین فلاح هاشمی با اشاره به این که پس از شروع جنگ تحمیلی و هشتسال دفاع مقدس نگارش آثاری در این حوزه نیز شروع شد، گفت: بین ادبیات جنگی ما با ادبیاتجنگ در جهان تفاوت بسیاری وجود دارد. ادبیات جنگ دنیا جزو پرمخاطب ترین آثار ادبیاست و نویسندگان آن ها نیز بیشتر با خبرنگاری در حوزه جنگ شروع کردند، همانندهمینگوی و بسیاری از نویسندگان بزرگ دنیا. همچنان نیز آثاری ارائه می شود کهدرباره جنگ جهانی دوم نوشته شده است و این امر نشان دهنده پرمخاطب بودن این ژانراست.
وی افزود: وجهتمایز ادبیات جنگ ما با ادبیات جنگ در جهان پیوستگی و پیوند عمیق ادبیات دفاع مقدسبا نهضت عاشورا است. شور و شوق و شهادت طلبی یاران امام حسین ﷺ، به دفاع مقدس ورزمندگان نیز تسری پیدا کرد. رزمندگان اسلام با تاسی از قیام عاشورا مبارزه می کردندو هدفشان احیای دین اسلام بود. رئوس اعتقادی، عملی و اخلاقی که در این قیام وجوددارد، در بین همه رزمندگان مشهود است. الگوسازی و الگودهی که در نهضت عاشورا بودرا می توانستید در میان رزمندگان ببینید.
فلاح هاشمی ضمناشاره به این که نوعی شعور اخلاقی و تعالی روحی بین رزمندگان ما وجود داشت که قداستخاصی به این دفاع می بخشید تصریح کرد: رزمندگان ما برای کشتن و نابود کردن نیامدهبودند، بلکه برای دفاع در جنگ حاضر شدند. همچنین رزمندگان سعی داشتند تا ازهمرزمان خود در شهادت و ایثارگری پیشی گرفته و حاضر بودند برای کمک به همر زمانخود جراحت خود را نادیده بگیرند. البته رزمندگان در مواجهه با اسرا و مجروحان دشمننیز با انسانیت و ملایمت رفتار می کردند.
پرورشیافتگان مکتب عاشورا
این نویسندهضمن بیان این که چنین روحیه مبارزه علیه ظلم و ظلم ستیزی و مهربان بودن با همرزمانو حتی اسرا را در نهضت عاشورا نیز می بینیم، اظهار کرد: این رزمندگان پرورش یافتگانمکتب عاشورا هستند. نمونه های این نوع روحیه فداکاری در طول تاریخ ما بسیار دیدهمی شود. به عنوان نمونه می توان به رئیس علی دلواری که در جنوب با انگلیسی ها ومیرزا کوچک خان که در شمال کشور مبارزه می کردند اشاره کرد؛ آن ها در مبارزات خوددر پی دفاع از خاک میهن و خارج کردن دشمن از سرزمین خود بودند. الگوی آن ها هم درمبارزه امام حسین ﷺ بود و کسی که مرید اباعبدالله باشد خشونت طلب نیست. چنین افرادی در زندگی عادی خود با خانواده و دیگرانبسیار مهربان بودند اما در جبهه جنگ و در مقابله با دشمن همچون شیر بیشه مبارزه می کردند.
فلاح هاشمیهمچنین گفت: رشد باورهای دینی از دیگر شاخصه های دفاع مقدس است. ممکن بود یکنوجوان و جوان به چنان تعالی، ایمان و یقینی برسد که زبانزد همگان شود. این روحیهارتباط تنگاتنگی با نهضت عاشورا دارد. صبر و استقامت خانواده های رزمندگان هم دردوران دفاع مقدس و هم پس از آن مثال زدنی است و از دیگر شاخصه ها به شمار می رود.چنین صبری متأسی از صبر حضرت زینب ﷺ است.
این منتقد ادبیضمن بیان این که اخلاص رزمندگان ما در میدان جنگ نیز مثال زدنی بود، گفت: به عنواننمونه فرمانده لشگری به صورت ناشناس با لباس رزمنده فعالیت می کرد، کفش واکس می زدو آشپزی می کرد و کسی متوجه نمی شد فرمانده کدام است. اخلاص بین رزمندگان حرف اولرا می زد. اگر به وجه اشتراکات واقعه کربلا و دفاع مقدس پی ببریم راحت می توانیمدرباره ادبیات دفاع مقدس و جنگ حرف بزنیم.
او همچنیناظهار کرد: ادبیات جنگ یک موضوع کلی است و ادبیات دفاع مقدس از زیرمجموعه های آنمحسوب می شود. در سال های اخیر درباره چیستی ادبیات جنگ و تفاوت آن بحث های زیادیمطرح شد و برخی معتقدند که ما ادبیات جنگ داریم نه دفاع مقدس. می توان گفت ادبیاتدفاع مقدس شاخصه ها و ویژگی های خاص خود را دارد.
وی افزود:وقتی نهضت عاشورا و قیام امام حسین ﷺ الگوی رزمندگان ماست و شاهد این همهجانبازی و ایثارگری هستیم، نام این حد از فداکاری و عطوفت جنگ نیست، بلکه دفاعاست. وقتی به سیاهی ها و شقاوت ها می پردازیم و مبحث انسانیت کمرنگ می شود بهادبیات جنگ ورود پیدا می کنیم.
دفاع مقدس ضد جنگ است
این نویسندهضمن بیان این که خود دفاع مقدس ضد جنگ است، اظهار کرد: دفاع مقدس با کشته شدنانسان ها موافق نیست. امید در این آثار پررنگ است. امید و روشنگری در این آثار حرفاول را می زند و کتاب های این ژانر به سیاهی ختم نمی شوند. درواقع مخاطب به راحتیمی تواند حق را از باطل تشخیص دهد. این امید باید وجود داشته باشد که در صورت نیازباز هم جوانان حضور پیدا کنند. خواننده کتاب دفاع مقدس پس از پایان مطالعه اثر بهیک شعور ایمانی رسیده و می داند حق و باطل چیست و راه اصلی کدام است.
او با اشارهبه این که ذکر مصیبت از عاشورا همیشه موجب آرامش اسرای ما بود، بیان کرد: در زندان هایبعثی سختی های زیادی وجود داشت؛ از شلاق و شکنجه گرفته تا عدم وجود بهداشت و جراحت هایجسمی و روحی که بسیار سنگین بود. افرادی چون مرحوم ابوترابی مانند دیگر اسرا خیلی شدیدمورد شکنجه قرار گرفته بود، ولی با روحیه ایثار و از خودگذشتگی هوای دیگر اسرا راداشت و به آن ها امیدواری می داد. روحیه ایثار و جوانمردی ایشان باعث می شد کهمورد احترام قراربگیرد. این نوع جوانمردی ها که برگرفته از نهضت عاشورا بود درمیان اسرای ما بسیار دیده می شد.
وی در ادامهافزود: مخاطب آثار دفاع مقدس می خواهد بداند در جنگ چه گذشت، ولی در این بین نبایدسیاه نمایی در این آثار پررنگ باشد که حس افسردگی به مخاطب منتقل شود. به نظر منحس غروری که این نوع ادبیات در مخاطب بر می انگیزد ماندگار است.
او با اشاره به این که در کنار الگودهی والگوسازی باید همه مشکلات با جزئیات بیان شوند، اظهار کرد: در ادبیات دفاع مقدس،ادبیات آزادگان را داریم که در این سال ها بسیار از آن استقبال شد. همچنین درادبیات جنگ و زنان، اثری همانند «دا» نوشته شده و سراسر کتاب پر از صحنه هایدلخراش است که فرد را به استیصال می رساند، تاثیرپذیری از صبر حضرت زینب ﷺ کاملادر آن مشهود است. صبر و مقاومت رزمندگان و خانواده های آن ها واقعا متاثر از نهضتعاشوراست.
این نویسندههمچنین گفت: جمعیت کتاب خوان امروز ما بیشتر سراغ کتاب های دینی و ادبیاتی و به ویژه ادبیات داستانی می روند کهدر میان آن ها خاطرات جنگ از پرمخاطب ترین آن ها است. با یک جست وجو در آثارتولید شده متوجه می شویم کتاب نویسنده ای که بدون حاشیه، با تحقیق و استفادهاز آرایه های ادبی اثر خود را نگاشته باشدموفق تر است. همچنین چگونگی روایت نیز مهم است؛ به عنوان مثال شیوایی، بلاغت ورسایی در آثار برخی نویسندگان از جمله حمید حسام مخاطب را جذب کرده است.
در ادبیات دفاع مقدس، دفاع یک ارزش است
فلاح هاشمیضمن بیان این که در ابتدا تولید آثار جنگ بیشتر خودنوشت و دیگر نوشت بود که نمی شدبه آن ها اثری هنری گفت اظهار کرد: ولی به مرور آثاری ماندگار شدند که نویسندگانبه یک رشد و بالندگی رسیدند. از جمله آن می توان به احمد دهقان اشاره کرد؛ اوابتدا با خاطره نویسی شروع کرد و سپس سراغ رمان رفت. یا می توان بایرامی را نامبرد که اول خاطره نگاری کرده و پس از آن رمان نوشت که جوایز ادبی دریافت کرده وآثارشان به زبان های دیگر نیز ترجمه شد.
وی افزود: اگرنشری امروز بخواهد در این حوزه موفق عمل کند باید ابتدا مخاطب خود را بشناسد ونیازسنجی کند و با شاخصه های زمان خود آشنا باشد. مثلا انتشارات شهید کاظمی که چندسال است کار را شروع کرده و نشان داده مخاطب خود را به خوبی می شناسد. نثر روان،مخاطب پسند و روایت خطی آثاری که در این انتشارات چاپ می شود، مخاطب را جذاب کردهاست. در یک جریان شناسی باید سیر حرکتی همه ناشران این حوزه را دید. برخی سیرتکاملی داشتند و برخی مسیر خود را تغییر داده و روش دیگری را برگزیدند.
میرشمس الدین فلاح هاشمی در پایان نشست «تاریخ کربلا و دفاعمقدس» گفت: در ادبیات دفاع مقدس، دفاع یک ارزش است. ادبیات جنگ سیاه است و حسافسردگی را به مخاطب القا می کند ولی در آثار دفاع مقدس عنصر امید پررنگ است.همچنین نوع نگاه در ادبیات دفاع مقدس آسمانی و فرازمینی بوده درحالی که در ادبیاتجنگ زمینی است. ادبیات جنگ رئال بوده واقعیت ها روایت می شود و ممکن مخاطب دچار شک و تردید شود، ولی در ادبیاتدفاع مقدس، حق از باطل و سره از ناسره مشخص بوده و در کنار بیان واقعیات هدایت گرهم هست.
اخبار مربوط به (دفاع مقدس) را دنبال کنید:
چهارمین نشست تخصصی فرماندهان پایگاههای بسیج شرکت های پالایشی کشور برگزار شد
در جلسه محسن رضایی و فرماندهان جنگ چه گذشت؟
پیکر جانباز شهید «پاسبان» در تربت جام آرام گرفت
واژه شناسی این خبر (دفاع مقدس): ▲
جنگِ ایران و عراق یا جنگِ هشتساله (در ادبیات جمهوری اسلامی جنگِ تحمیلی و دفاعِ مقدّس) و (در منابع عربی و غربی جنگِ اوّلِ خلیج) و در عراق با نام قادسیهٔ صدام از آن یاد میشد. طولانیترین جنگ متعارف قرن بیستم میلادی و دوّمین جنگ طولانی این قرن پس از جنگ ویتنام بود که نزدیک به هشت سال به طول انجامید.
(واژه دفاع مقدس از دانشنامه آزاد ویکیپدیا)
- قیمت طلای 18 عیار امروز پنجشنبه 6 اردیبهشت 1403، 0.513 درصد کاهش داشت
- قیمت سکه گرمی امروز پنجشنبه 6 اردیبهشت 1403، 1.449 درصد کاهش داشت
- قیمت یورو (مرکز مبادلات ارزی) امروز ، 0.061 درصد کاهش داشت
- بوشهر با 2 تکانه در صدر جدول تکانه های کشور در چهارشنبه 5 اردیبهشت 1403
- شاخص USDINR امروز 0.07 درصد افزایش را تجربه کرد - چهارشنبه 5 اردیبهشت 1403