راهبرد خلاصی از خامفروشی نفت
به نقل از خبرگزاری ایکنا1399/8/7کد خبر 139982580017
(تصویر شماره 1)
به گزارش ایکنا، به نقل از دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، در همین رابطه ایشان در ارتباط تصویری با جلسه هیئت دولت (99/6/2) فرمودند: «سیاست پالایشگاه سازی که شنیدم الان اجرا می شود، خیلی زودتر از این باید [اجرا] می شد؛ از سال ها پیش، بنده مکرّر در مورد پالایشگاه سازی سفارش می کردم که خب یک خرده تأخیر شده. حالا این سیاست وجود دارد؛ بسیار خوب! دنبال کنید، این کار بسیار مهم است و شاید بتوانیم ان شاءالله عمده ی بهره مندیِ خودمان از نفتِ باارزش را قرار بدهیم از صادرات نفتی که ارزش افزوده اش مال خود ما است؛ یعنی خود ما این را پالایش کرده ایم، گازوئیل یا مثلاً بنزین تولید کرده ایم، آن را صادر میکنیم؛ هم صادراتش آسان تر است، هم عاید ی اش برای کشور بمراتب بیشتر است.» ایشان در چند مورد از پالایشگاه نفت ستاره ی خلیج فارس به عنوان یک نمونه موفق در همین راستا نام بردند. پایگاه اطلاع رسانی KHAMENEI.IR این یادداشت را برای بررسی بیشتر سیاست پالایشگاه سازی، با نگاه مصداقی به پالایشگاه نفت ستاره ی خلیج فارس منتشر می کند.
رهبر انقلاب طی سال های اخیر در سخنرانی های خود هنگام صحبت از خودکفایی و دستاوردهای ملی چندین مرتبه از پالایشگاه نفت ستاره ی خلیج فارس سخن به میان آورده اند. ایشان در سخنرانی خود در روز عید قربان سال جاری نیز فرمودند: «پالایشگاه ستاره ی خلیج فارس که به وسیله ی سپاه درست شد؛ کار بسیار عظیمی است، کار بزرگی است؛ این با وجود تحریم انجام گرفت، که مردم دنیا تعجّب می کنند.» (99/5/10)
راهبرد جلوگیری از خام فروشی
با توجه به مطالبه ی رهبر انقلاب برای جلوگیری از خام فروشی؛ در نظر گرفته شده است که تا حد امکان مواد خام نفتی و میعانات گازی به فرآورده تبدیل گردد و از خام فروشی آن صرف نظر شود. ایشان خام فروشی را یکی از ضعف های کشور اعلام کردند و راه رشد را در تقویت شرکت های دانش بنیان برای رسیدن به پیشرفت روزافزون علمی دانستند که بتوان از این طریق مواد خام را به فرآورده های نفتی تبدیل کرد که هم ارزش افزوده ی بسیار بیشتری خواهد داشت و هم صادرات آن ها تحریم پذیر نیست.
ایشان اقتصاد مبتنی بر خام فروشی را مثل بچه ی پول داری می دانند که هرطور می خواهد پول خرج می کند و به نخبه ها نیز توجه نمی کند. در طولانی مدت هم وابستگی کشور به این خام فروشی، یکی از موانع رسیدن به خودکفایی اقتصادی می شود. (1)
در طی سالیان پیش از انقلاب، شش پالایشگاه به وسیله ی شرکت های خارجی ساخته شد که در طرح های توسعه، به تولید بنزین دست یافتند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ایران به بهانه های مختلف و به شیوه های گوناگون به تحریم های ظالمانه دچار شده است به گونه ای که پس از تصویب قانون ایلسا (2) هرگونه سرمایه گذاری بیش از چهل میلیون دلار در سال برای توسعه ی بخش نفت و گاز در ایران توسط هر شرکتی در دنیا ممنوع شد. بدین ترتیب با توجه به نیاز روزافزون ایران به توسعه و ساخت پالایشگاه از سویی و منع واردات فرآورده های نفتی و تجهیزات پالایشگاهی از سوی دیگر، لازم بود اولاً کشور به خودکفایی برسد تا بتواند مشکلات ناشی از منع واردات را رفع نماید، ثانیاً با استفاده از دانش بومی و استفاده از نیروی انسانی داخلی، هزینه های سرمایه گذاری را کاهش دهد. ضمناً با وجود تحریم روزافزون به وسیله ی صادرات محصولات پالایشگاهی به ارزآوری بیشتری برسد.
در حال حاضر در ایران، هشت پالایشگاه در حال بهره برداری است و بیش از شش پالایشگاه در حال ساخت وجود دارد؛ امّا در کنار اهمیت پالایش و تولید فرآورده های نفت و گاز، فرآورده های اساسی این صنعت همچون بنزین و گازوئیل در کنش های مختلف تأثیر بسزایی دارند و با اقتصاد روزانه ی مردم نیز درگیر هستند و در رقابت منطقه ای و بین المللی نیز نقش بسزایی دارد.
اهمیت ساخت پالایشگاه نفت ستاره ی خلیج فارس
اهمیت ساخت پالایشگاه میعانات گازی نفت ستاره ی خلیج فارس از این جهت مورد توجه رهبر انقلاب است که تولید بنزین و گازوییل به وسیله ی هفت پالایشگاه 43 و 91 میلیون لیتر در روز بوده که با ساخت پالایشگاه نفت ستاره با خوراک ورودی 480 هزار بشکه در روز، تولید بنزین و گازوییل روزانه به ترتیب به 88 و 106 میلیون لیتر رسیده است. همچنین این پالایشگاه و در مقایسه با پالایشگاه نفت شازند از حیث ساخت و راه اندازی و بهره برداری به وسیله ی نیروی انسانی بومی، جهش بسیار بزرگی را شاهد بوده است.
ساخت پالایشگاه نفت ستاره باعث خنثی شدن بسیاری از استراتژی های دشمن گردید به گونه ای که قبل از ساخت و بهره برداری پالایشگاه نفت ستاره، ریچارد نفیو، مسئول طراحی تحریم های ایران در کتاب هنر تحریم ها می نویسد: "در سال های 2009 و 2010، خرد جمعی در واشنگتن ایجاب می کرد که اعمال تحریم ها بر واردات بنزین ایران و سایر محصولات نفتی و بنزینی می تواند دولت ایران را از پای درآورد. نماینده ی جمهوری خواه سنا آقای مارک کرک که یکی از طرفداران اصلی تحریم ایران بود در سال 2010 استدلال کرد که قرنطینه ی بنزین در مورد ایران می تواند چنان آثار وخیمی بر ایران داشته باشد که او را متقاعد کند برنامه هسته ای اش را کنار بگذارد" (3) نفیو تأکید می کند که در جولای 2010 این تحریم تبدیل به قانون شد، امّا چه اتفاقی افتاد؟! ایران به جای آنکه بلافاصله امتیاز بدهد، "پالایشگاه های خود را بازطراحی کرد تا نیاز بنزین داخلی را تأمین کند." نفیو با اذعان به اینکه "ایران توانست از این فشار عبور کند"، اشاره می کند: "واردات بنزین ایران به صورت میانگین سالانه، از 132 هزار بشکه در روز در سال 2009 به 39 هزار بشکه در روز در سال 2010 رسید."
پالایشگاه نفت ستاره علاوه بر افزایش تولید بنزین و گازوییل و رسیدن به خودکفایی در فرآورده های نفتی و ساخت تجهیزات پالایشگاهی به وسیله ی شرکت های دانش بنیان، باعث به کارگیری چند هزار نیروی متخصص و تحصیل کرده ی جوان با میانگین سنی 31 سال شده است (4) و با تکمیل کامل این پروژه تعداد نیروهای کار، بیشتر از این نیز خواهد شد.
«به خاطر همین ظرفیّت ها است که در دوران سخت ترین تحریم ها و فشارهای همه جانبه ای که علیه کشور در زمینه ی اقتصاد به وجود می آید، کشور توانسته چند هزار شرکت دانش بنیان به وجود بیاورد، صدها طرح زیربنایی ایجاد کند، در همین دوران تحریم و با وجودِ کاهشِ درآمدِ نفت، کار بزرگی مثل ایجادِ پالایشگاهِ ستاره ی خلیج فارس را انجام بدهد؛ یک حرکت به این بزرگی، و کارهای فراوان که در زمینه ی مسائل نیرو، آب و برق انجام گرفته؛ افتتاح های فراوانی دارد انجام می گیرد که شما می بینید اینها را؛ اینها واقعی است، اینها وجود دارد، دارد کار انجام می گیرد.»(99/4/22)
چشم انداز صنعت نفت
در آینده با ساخت چندین پالایشگاه علاوه بر جلوگیری از خام فروشی، در رقابت منطقه ای و جهانی، ایران می تواند به یکی از بزرگ ترین صادرکنندگان فرآورده های نفتی تبدیل شود و در داخل کشور نیز با تأمین نیاز مواد اوّلیه ی پتروشیمی ها به ارتقای تولید و تأمین مواد اوّلیه در صنایع مختلف برسد و در بسیاری از موارد، نیاز به واردات را کاهش دهد که این امر نه تنها موجب نیاز کمتر ایران به ارز خواهد شد، بلکه ساخت این پالایشگاه ها زمینه ی اشتغال بسیاری را نیز فراهم می کند و باعث ارتقای کیفیت و کاربرد بیشتر شرکت های دانش بنیان نیز خواهد شد.
امید است در آینده ای نه چندان دور، شرکت های دانش بنیان به خودکفایی در عرصه ی طراحی تمامی تجهیزات پالایشگاهی دست یابند تا خود را از تهیه لایسنسورهای دیگر کشورها بی نیاز سازند و به خودکفایی کامل در این عرصه برسیم.
نویسنده: محسن جهانشاهلو دانش آموخته کارشناسی ارشد روابط بین الملل
1) برای مطالعه بیشتر مراجه شود به بیانات دیدار رهبر انقلاب با جمعی از پژوهشگران و مسئولان شرکت های دانش بنیان در سال 91 و دیدار شرکت کنندگان در هشتمین همایش ملی نخبگان جوان 2) در سال 2006 میلادی به علت لغو این نوع تحریم علیه لیبی این تحریم به ایسا یا قانون تحریم ایران تغییر نام پیدا کرد. 3) نفیو ، ریچارد. (2017) .هنر تحریم ها . (ترجمه سید علی صادقی) . تهران: انتشارات پیام مهراب 4) مصاحبه ی آقای دادور با برنامه نگار در تاریخ 99/04/25انتهای پیام
اخبار مربوط به (پالایشگاه نفت) را دنبال کنید:
دو نوروز کاملا متفاوت محمد مصدق در سال های 1330 و 1333
توقف خرید نفت روسیه از نفتکشهای تحریم شده
واژه شناسی این خبر (پالایشگاه نفت): ▲
پالایشگاه نفت یک واحد صنعتی است که در آن نفت خام به مواد مفیدتری مانند گاز مایع، نفت سفید، بنزین، گازوئیل، نفت کوره، قیر و دیگر فراوردههای نفتی تبدیل میگردد. پالایشگاههای نفت بهطور معمول واحدهای صنعتی بزرگ و پیچیدهای میباشند که در آنها واحدهای مختلف توسط مسیرهای لولهکشی متعددی به هم پیوند داده شدهاند.
(واژه پالایشگاه نفت از دانشنامه آزاد ویکیپدیا)
اخبار مربوط به (خلیج فارس) را دنبال کنید:
این استانها سرد و بارانی هستند
پیشبینی هواشناسی از بارش برف و باران
هشدار هواشناسی درباره وزش باد شدید در این مناطق
واژه شناسی این خبر (خلیج فارس): ▲
خلیج فارس (شاخاب پارس یا دریای پارس)، نام آبراهی پراهمیت در آسیای غربی و منطقهٔ خاورمیانه است که در امتداد دریای عمان و در میان ایران و شبهجزیره عربستان قرار دارد. مساحت خلیج فارس 237٬473 کیلومتر مربع است، طول آن حدود 900 کیلومتر و عرض متوسط آن 250 کیلومتر است و پس از خلیج مکزیک و خلیج هادسون سومین خلیج بزرگ جهان بهشمار میآید. خلیج فارس از شرق از طریق تنگهٔ هرمز و دریای عمان به اقیانوس هند و دریای عرب راه دارد، و از غرب به دلتای رودخانهٔ اروندرود، که حاصل پیوند دو رودخانهٔ دجله و فرات و پیوستن رود کارون به آن است، ختم میشود.
(واژه خلیج فارس از دانشنامه آزاد ویکیپدیا)
- نگاهی به زمین لرزه ها در 4 استان در پنجشنبه 9 فروردین 1403
- نرخ تبادل دلار آمریکا و روپیه هند امروز 0.07 درصد افزایش را تجربه کرد - پنجشنبه 9 فروردین 1403
- تغییرات نرخ تبادلات دلار آمریکا با ارزهای مطرح قاره اروپا - 1403/01/09
- خط روند تغییرات ارزش جهانی دلار آمریکا به سمت سطح مقاومت بالا متمایل شد – پنجشنبه 9 فروردین 1403
- قیمت طلای 18 عیار امروز پنجشنبه 9 فروردین 1403، 0.254 درصد افزایش داشت