به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، طی یک سال گذشته فعالیت هایی از سوی کانون تهیه کنندگان، خانه سینما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، رسانه های مختلف و در نهایت قوه قضاییه علیه پول های کثیف در سینما با جدیتی بیشتر صورت گرفته که حال پس از گذشت بیش از یک سال می توان یک ارزیابی مشخص بر میزان تأثیر این فعالیت ها داشت.
از طرفی با گذشت چند سال از ورود پول های مشکوک و کثیف می توان تأثیر این سرمایه ها را در سینما و به طور کل فرهنگ کشور به وضوح دید. تأثیراتی که بسیار مخرب هستند و در مدتی کوتاه قطعاً وجود آن ها را در بخش های مختلف به راحتی می توان حس کرد اما از بین بردن آثار این تخریب قطعاً زمانی طولانی نیاز دارد که باید پس از ریشه کن کردن فساد در فرهنگ و به خصوص سینما باید به فکر ترمیم آسیب ها بود.
به همین بهانه در گفت وگو با چند سینماگر باتجربه به بررسی این آسیب ها و تأثیرات مقابله با فساد در ماه های گذشته پرداختیم که در ادامه می خوانید:
امیر سمواتی: در پروژه های مشکوک به پول کثیف بخشی از دستمزد بازیگران در چمدان و پاکت داده می شود / تهیه کنندگی کاری تخصصی است و تهیه کننده باید وجهه فرهنگی داشته باشد / هیچ اتفاق مثبتی در مبارزه با فساد رخ نداده
امیر سمواتی تهیه کننده سینما در گفت وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: مبارزه با فساد در سینما تا امروز نتیجه ای ملموس نداشته و اوضاع هر روز بدتر می شود. مشکل اصلی ما این است که حرفه تهیه کنندگی را مثل کارگردانی یک حرفه تخصصی نمی دانیم و هر کس که پول داشته باشد می تواند وارد این عرصه شده و فیلم بسازد.
سمواتی تصریح کرد: تهیه کنندگی در سینمای ما نوعی کار مدیر تولید است و تا زمانی که جایگاه خود را پیدا نکند ما با این مشکلات مواجه خواهیم بود. تهیه کنندگی یک حرفه تخصصی است و هر کس که از راه رسید نباید به دلایلی غیر از تخصص وارد این عرصه شود.
او افزود: سرمایه های بادآورده یا حتی افراد پولداری که شاید بابت سرمایه شان زحمت کشیده اند نباید به صرفاً به دلیل پولدار بودن تهیه کننده شوند. ورود افراد نامتخصص به این عرصه آسیب های جدی به سینما می زند و متأسفانه افراد در کانون تهیه کنندگان و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با هم تفاهم و تعامل ندارند تا در یک برنامه ریزی دقیق جلوی این اتفاقات را بگیرند. اختلافات موجود باعث شده تا نه در مقابل فساد قدرت مقابله داشته باشیم و نه مدیریتی بر ورود تهیه کنندگان، به همین دلیل این اختلاف به نفع افراد سوءاستفاده گر که به دنبال پولشویی هستند تمام شده است.
تهیه کننده فیلم سینمایی «نفس عمیق» در ادامه اظهار داشت: برخی با این توجیه که سینما یک صنعت است، ورود تهیه کنندگان نامتخصص را توجیه می کنند اما سینما تنها صنعت نیست، سینما یک هنر صنعت است که باید به بعد هنری اش حتی در تهیه کنندگی نیز توجه شود. می توان با افراد مختلف در حوزه تولید مشارکت داشت اما مشارکت باید تعریف شود و فضایی ایجاد شود که افراد با پولی منطقی در شرایطی ایمن بتوانند وارد سینما شوند و اصطلاحاً چرخ سینما به شکل سالمی بچرخد. ما شاهد فیلمسازی افرادی هستیم که فیلم قبلی شان شکست خورده اما باز هم فیلم می سازند و کسی به این وضعیت مشکوک توجهی ندارد.
سمواتی تصریح کرد: وقتی فیلم یک تهیه کننده شکست می خورد، همین فرد تا 10 سال نمی تواند فیلم بسازد اما عجیب است که با چند بار شکست خوردن تهیه کننده ها باز هم پشت سر هم فیلم می سازند. چطور می توان به این وضعیت شک نکرد و ردپای پولشویی را ندید. من بارها شنیده ام هنوز تهیه کننده هایی وجود دارند که دستمزد بازیگر و دیگر عوامل که شاید مبلغ دستمزدشان بالا باشد را به صورت نقد در پاکت و چمدان می دهند. پول ها از کانال هایی جابجا می شوند که امکان پیگیری ندارد و قوه قضاییه اگر می خواهد جدیتی در این موضوع داشته باشد و جلوی پولشویی را بگیرد باید به این نکات توجه داشته باشد.
این تهیه کننده درباره دلایل پولشویی در سینما گفت: وقتی ورود به سینما هیچ تخصصی نیاز ندارد و می توان پول هایی بلاتکلیف در آن خرج کرد و کسی نظارتی بر آن ندارد و به این طریق می توان از مالیات معاف شد و ژست کار فرهنگی گرفت، چرا افراد سودجو و منفعت طلب به سینما نیایند؟ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ابزار مقابله با پول کثیف را ندارد و قوه قضاییه باید به این موضوع با جدیتی بیشتر ورود کند. قوه قضاییه و وزارت ارشاد باید بر مراودات موجود در سینما نظارت داشته باشند و ضوابطی تأیین شود که این مراودات غلط از بین بروند.
سمواتی در پایان تصریح کرد: مراودات غلط بسیاری وجود دارد که به تولید در سینما آسیب های جدی وارد کرده است. در پروژه های مشکوک به پول کثیف تهیه کننده ها علاوه بر دستمزدشان وسایلی مثل ماشینی گرانقیمت هم دریافت می کنند که کسی از آن ها خبر ندارد. تهیه کننده ای که برای کارش احترام قائل باشد به هیچ وجه حاضر به این کار نیست و این اتفاقات مختص تهیه کنندگانی است که با رانت و پول بدون داشتن تخصص وارد سینما شده اند. ما نیاز به نگاهی تخصصی به تهیه کنندگی هستیم و افرادی که شخصیت فرهنگی ندارند و به عنوان تهیه کننده در سینما فعالیت می کنند آسیب های فرهنگی بسیاری به ما وارد می کنند.
بیتا منصوری: با پول های افراد فاسد، هنوز فیلم و سریال ساخته می شود / فضای کار برای تهیه کنندگان مستقل وجود ندارد
بیتا منصوری تهیه کننده سینما در گفت وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: وضعیت اقتصادی در سینمای ما شرایطی را به وجود آورده که فقط نهادهای دولتی یا سازمان هایی مثل اوج می توانند فیلم بسازند و برای تهیه کننده های مستقل فضای کار وجود ندارد.
منصوری خاطرنشان کرد: با ورود پول های بادآورده و اصطلاحاً کثیف هزینه های ساخت فیلم چند برابر شد و دستمزدها به حدی افزایش پیدا کرد که دیگر تهیه کننده های مستقل امکان کار ندارند. در این شرایط اقتصادی بد که هر روز قیمت ارز دچار نوسان های شدید می شود تهیه کننده های مستقل امکان کار ندارند و در این شرایط، فضا برای کار کردن تهیه کننده هایی فراهم می شود که با پولشویی و پول های کثیف وارد سینما شده اند.
این تهیه کننده در ادامه تصریح کرد: سینمای ما مدت هاست که در شرایط اقتصادی بسیار بدی وجود دارد و تعطیلی سینماها به دلیل شیوع ویروس کرونا این شرایط را به مراتب بدتر کرد و دیگر کمتر تهیه کننده ای که با پول خودش می خواهد در این سینما فیلم بسازد توان فیلمسازی دارد و عجیب است که در این بین افرادی هستند که بدون توجه به وضعیت موجود و عدم موفقیت در گیشه همچنان فیلم می سازند و به فروش توجهی ندارند.
او افزود: پول های کثیف به لحاظ حرفه ای و فرهنگی آسیب های جدی به سینما زده است. به لحاظ حرفه ای دستمزدها و به طور کل هزینه تولید را بالا برده اند و به لحاظ فرهنگی از آنجا که افراد وارد شده به سینما دغدغه فرهنگ و هنر ندارند در فیلم هایشان مضامینی می بینیم که به واقعاً آسیب زننده است. از بین بردن این آسیب ها نیاز به زمانی بسیار زیاد دارد که به این زودی نمی توان به ترمیم آن ها امیدوار بود. چند وقت پیش فردی برای همکاری به دفتر ما مراجعه کرد و وقتی جویای منبع پول شدیم متوجه شدیم که پول از جایی تأمین می شود که مربوط به یک کار بی ربط به سینما می شود. این افراد با دغدغه های دیگری وارد این عرصه می شوند و وقتی از دوستانمان که با این افراد کار کرده اند دلیل همکاری شان را می پرسیم تأکید دارند که بازار کار ایجاد کرده اند اما واقعاً این بازار کار آسیبی جدی به سینما می زند و نباید به این بهانه اجازه ورود هر تفکری به سینما را بدهیم.
تهیه کننده فیلم سینمایی «رخ دیوانه» در پایان گفت: در یک سال اخیر شاهد پیگیری هایی از سوی قوه قضاییه بودیم اما واقعاً هیچ اتفاق ملموسی در حوزه ورود پول های کثیف در سینمای ما رخ نداده و می بینیم همچنان در سینما و به خصوص شبکه نمایش خانگی آثاری تولید می شوند که منبع پولی شان مشکوک است و به نظر به همان پول هایی مربوط می شوند که افرادی برایشان دادگاهی می شوند. این افراد اگر چه امروز حضور فیزیکی در تولیدات ندارند اما می بینیم که قدرت و پولشان همچنان کار می کند و در تولیدات سینمای ما حضور دارد.