وقتی تیراژ روزنامهها پایین میآید، یعنی مردم دیگر ما را نمیخواهند
به نقل از خبرگزاری ایلنا1399/9/6کد خبر 139992723911
کارگردان مستند «میدان جوانان (سابق)» گفت: یکی از چالشها در ساخت مستند این بوده که سرمایهگذار ریسک مشارکت در آنها را نمیپذیرد. چون مستندهایی هستند که احتمال به نمایش در آمدن آنها کم است و در نهایت اگر هم نمایش داده شود در اکران دچار مشکل میشوند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، عکس روی جلد شماره نوروزی روزنامه «جامعه» در سال 76، سوژه ای برای ساخت یک مستند شد؛ مستندی که با همین یک قطعه عکس از 70 روزنامه نگار، مقطعی از تاریخ روزنامه نگاری ایران را مرور کرده است. مقطعی که از آن با عنوان بهار مطبوعات ایران یاد می شود. «مینا اکبری» در مستند «میدان جوانان (سابق)»، عکسی یادگاری را که بیست سال پیش در میدان جوانان سابق گرفته شده دستمایه قرار داده تا مروری بر مطبوعات و روزنامه نگاران دوران اصلاحات داشته باشد. این مستند به تازگی عنوان بهترین فیلم جشنواره فیلم زنان ایتالیا را از آن خود کرد و بهانه ای شد تا مینا اکبری گفتگو کنیم.
مستندسازهای مستقلی که برای دغدغه شخصی پشت دوربین می روند، چه تصویری از سینمای مستند را پیش چشم می گذارند؟
گرچه سینمای مستند به نسبت سینمای تجاری، سینمای ارزان تری است ولی بحث سرمایه در آن بسیار اهمیت دارد. شما در سینمای مستند یا باید سراغ سوژه هایی بروید که تاریخ ساز هستند و ثبت تاریخ به شمار می آیند یا به ساخت مستندهای سفارشی روی بیاورید. یکی از چالش ها در ساخت مستندهای تاریخ ساز این بوده که سرمایه گذار ریسک مشارکت در آنها را نمی پذیرد. چون مستندهایی هستند که احتمال به نمایش درآمدن آنها کم است و در نهایت اگر هم نمایش داده شود در اکران دچار مشکل می شوند. تقریبا جایی برای اکران این فیلم ها نیست. تنها مکان های اکران نیز فیلم را با قیمت پایینی عرضه می کنند. در نهایت این نوع از بلیت فروشی به هیچ وجه منجر به بازگشت سرمایه نمی شود.
قیمت بلیت سینمای هنر و تجربه در روزهایی 5 هزار تومان و در روزهای دیگری 10 هزار تومان است. این در حالی است که معمولا ظرفیت سالن نمایش دهنده فیلم 20 نفر است. به عنوان مثال برای اکران فیلم «میدان جوانان سابق» در مشهد یک سالن 25 نفره داشتیم که هربار دوستان برای خرید بلیت می رفتند، متوجه می شدند که ظرفیت سالن پر شده است درحالی که می دیدند سالن خالی بوده و هیچکسی در آن نیست. این در حالی بود که همه بلیت ها خریداری شده. دلیل این وضعیت این بود که در خوشبینانه ترین شکل ممکن که 25 بلیت 10 هزار تومانی به فروش می رفت، نتیجه ای بیش از 250 هزار تومان نداشت. در نتیجه متوجه شدیم یک آقایی می آمده و با 250 هزار تومان سینما را قرق می کرده که کسی موفق به تماشای فیلم نشود. مسائل سینمای مستند فقط در بخش تولید نبوده و تولید تنها یک بخش از کار است. بخش اکران مستند و تبلیغات آن چالش مهم دیگری است. به عنوان مثال ما یک تیزر یا بنر تبلیغاتی برای فیلم «میدان جوانان سابق» نداشتیم. تنها امکان مان برای تبلیغ فیلم، فضای مجازی بود که از ظرفیت دوستان مان در این فضا کمک گرفتیم.
اما نهادهایی هم هستند که از ساخت مستند حمایت می کنند.
برای تولید مستند اگر به بخش دولتی بروید، به سوژه هایی برای مستند می رسید که شاید مطابق سلیقه تان نباشد. البته نه اینکه بگویم این مستندها نباید ساخته شوند. همه باید فرصت بیان دیدگاه و ثبت نظر داشته باشند. حتی اگر مستندی در مورد قنات های فلان ده باشد که معمولا با حمایت دولت همراه است هم، اتفاق خوبی است. من برای ساخت مستند «میدان جوانان» 50 درصد از هزینه تولید را به عنوان آورده با سرمایه گذار شریک شدم که او هم این اعتماد به نفس را برای سرمایه گذاری در این فیلم پیدا کند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که، وقتی شما در 50 درصد فیلم شریک می شوید، یعنی عملا دستمزد پژوهش، کارگردانی و... نمی گیرید. 3 سال و نیم طول کشید تا این فیلم ساخته شود و من در تمام این مدت بدون اینکه یک قران دستمزد داشته باشم مشغول کار کردن روی فیلم بودم و در نهایت هم با وضعیتی در اکران مواجه شدیم که برایتان شرح دادم.
مستند «میدان جوانان» زندگی افرادی را نشان می دهد که روزی جزو روزنامه نگاران فعال بوده اند اما اکنون به حرفه دیگری مشغول هستند. چه اتفاقی سبب شد به سمت مستندسازی گرایش پیدا کنید؟
اینکه تصمیم گرفتم از روزنامه نگاری به سمت مستندسازی بروم در واقع موضوع فیلم مستندی است که از آن سوال پرسیدید. من از روزنامه نگاری خداحافظی کردم برای اینکه حس می کردم مطبوعات خاصیت و مرجعیت اجتماعی خود را از دست داده. وقتی تیراژ روزنامه ها پایین می آید، یعنی مردم دیگر ما را نمی خواهند. در دوران اصلاحات روزنامه ها مدام بسته می شد اما از آن دوره به عنوان بهار مطبوعات یاد می کنیم. دلیلش این است که در آن دوره با توجه به رونق مطبوعات، حرف ما به عنوان روزنامه نگار خوانده می شد و یک مرجعیت اجتماعی برایمان قایل بودند. کشیده شدنم به سمت مستندسازی، برای این نبود که هوس کارگردانی کرده باشم یا اینکه دلم بخواهد مستندساز بشوم. برای من سینما و روزنامه هدف نیست، بلکه وسیله ای است که بتوانم با آن حرف بزنم. یک زمانی در روزنامه ها این وسیله در اختیارم بود که با نوشته هایم تاثیرگذار باشم ولی رسانه خاصیت خود را از دست داد، در نتیجه آمدم تا از طریق دوربین و گرفتن تصویر، حرفم را بیان کنم. اگر هم یک روز مستندسازی بی خاصیت شود، مجددا ابزار دیگری برای اینکه حرفم را بزنم پیدا خواهم کرد.
فکر می کنید جشنواره های سینمایی و بازخورد دیده شدن یک اثر در جشنواره چطور به فیلمساز کمک می کند؟
به هر حال نمایش فیلم در جشنواره های خارجی باعث دلگرمی است. برای اینکه دوست داریم حرف مان را همه بشنوند و مختص به یک عده خاصی نباشد. حداقل من در نوع مستندسازی خودم سعی می کنم چیزی را دغدغه قرار دهم که جهانی باشد نه فقط دغدغه مردم کشور خودم. اگرچه نمایش فیلم در ایران برایم اهمیتی به مراتب بالاتر از نمایش فیلم در جشنواره های خارجی دارد. علاوه بر این، دیده شدن فیلم در جشنواره یک مدل از تبلیغات است که ما از امکان آن در تلویزیون و فضای شهری بی بهره ایم. از کسانی که این فرصت را به وجود آوردند تا فیلم من در جشنواره و بعدا در هنر و تجربه دیده شود، تشکر می کنم. اگر این آدم هایی که مستقل فکر می کنند و سینما برایشان اهمیت بیشتری از نگه داشتن میزشان دارد نباشند، اتفاق خوبی را شاهد نخواهیم بود. این افراد قابل احترام هستند و امید ما به آنهاست.
با شیوع کرونا، بسیاری از فعالیت ها و رویدادهای فرهنگی هنری یا برگزار نشد یا به سمت برگزاری آنلاین رفت. با آنلاین برگزار شدن رویدادهای فرهنگی هنری موافق هستید؟
طبیعتا بازخوردهایی که در برگزاری آنلاین جشنواره به ما می رسد خیلی کمتر از مدل حضوری است. اما چاره ای جز آنلاین برگزار کردن جشنواره ها نداریم. به عنوان مثال اکنون مستند «میدان جوانان» در جشنواره فیلم زنان ایتالیا نمایش داده شده و به عنوان بهترین فیلم این جشنواره نیز انتخاب شده است. طبیعتا اگر کرونا نبود، من در جشنواره حضور داشتم و تجربه به مراتب بهتری برایم رقم می خورد. اما اکنون همه رویدادها آنلاین برگزار شده و ارتباط چشم در چشم و اینکه مستقیما با مخاطب حرف بزنید از بین رفته است. تنها چاره ای که الان وجود دارد همین برگزاری آنلاین است. بنابراین چرا نباید از تنها امکانی که وجود دارد استقبال کنیم؟
اخبار مربوط به (روزنامه نگاری) را دنبال کنید:
روایت عجیب مقام دولتی سابق درباره کاظم صدیقی و باغ ازگل
بیبیسی از هوش مصنوعی استفاده میکند
تلخ مثل رفتن فرامرز اصلانی
واژه شناسی این خبر (روزنامه نگاری): ▲
روزنامه نگاری (به فرانسوی: Journalisme) که گاهی به اشتباه، خبرنگاری نامیده میشود، فعالیتی رادیویی، تلوزیونی،مطبوعاتی و اینترنتی است که اگرچه اصطلاحش از واژه روزنامه (به فرانسوی:Journal) به وجود آمده، اما نه تنها به معنای فعالیت در روزنامهها نیست، بلکه اتفاقا، بیشتر فعالیت های امروزیاش، شامل تولید محتوا در تلوزیون و فضای مجازی است و ممکن است به شکل خبرنگاری انجام شود، ممکن هم است که به شکل خبرنگاری نباشد و به اشکالی چون سردبیری و گویندگی اخبار انجام گیرد. اگرچه که برخی فارسی زبانان به غلط تصور میکنند که روزنامهنگاری همان شکل کاغذی خبرنگاری است، اما این موضوع اشتباه است؛ زیرا روزنامهنگاری یک حرفه گسترده تر در تمامی رسانه های الکترونیکی و چاپی است که خبرنگاری فقط یکی از حوزه های آن را تشکیل میدهد و حوزه های دیگری هم هستند که جزو شاخه های حرفه روزنامهنگاری محسوب میشوند. روزنامهنگاری یک حرفه مشترک میان بسیاری از فعالان رسانهای مانند خبرنگاران، گزارشگران،منتقدان فیلم، بسیاری از سازندگان فیلم مستند و بیشتر تولید کنندگان محتوا است؛ برای مثال، روزنامهنگار ممکن است گزارشگر یا ستوننویس، دبیر یا سردبیر باشد،ولی خبرنگار نباشد. وجه اشتراک همگی روزنامهنگاران این است که تمام آنها برای اطلاع رسانی و افزایش آگاهی جامعه، به تولید و توزیع مطالب و محتواهای واقعیتمحور درباره حقیقتهای جامعه و موضوعات روز میپردازند؛ این موضوعات شامل اخبار، رویدادها، ایدهها، تحلیلها، افراد،ورزش،تکنولوژی، آثار هنری و موارد دیگر نیز میشوند.
(واژه روزنامه نگاری از دانشنامه آزاد ویکیپدیا)
- نگاهی به زمین لرزه ها در 4 استان در پنجشنبه 9 فروردین 1403
- نرخ تبادل دلار آمریکا و روپیه هند امروز 0.07 درصد افزایش را تجربه کرد - پنجشنبه 9 فروردین 1403
- تغییرات نرخ تبادلات دلار آمریکا با ارزهای مطرح قاره اروپا - 1403/01/09
- خط روند تغییرات ارزش جهانی دلار آمریکا به سمت سطح مقاومت بالا متمایل شد – پنجشنبه 9 فروردین 1403
- قیمت طلای 18 عیار امروز پنجشنبه 9 فروردین 1403، 0.254 درصد افزایش داشت