راهکارهای قرآن برای نفی طاغوت و دستیابی به یگانگی خداوند
به نقل از خبرگزاری ایکنا1399/9/12کد خبر 139995787942
(تصویر شماره 2)
به گزارش خبرنگار ایکنا، وبینار «بررسی نقش مردم در حکومت اسلامی از منظر قرآن کریم» با سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین حمید آقانوری، امشب 12 آذرماه از سوی بسیج دانشجویی شهید عباسپور دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد. متن سخنان حجت الاسلام والمسلمین آقانوری در ادامه می آید:
مشکل عمده ما در فضای عقاید اسلامی این بوده که این عقاید در زندگی ما پدیده ای اثرگذار تلقی شده است و به جای اینکه به سمت امتداد یا کاربرد برود عمدتاً به مثابه یک آچار در نظر گرفته شده و تلاش ما بر این بوده که کدام پیچ با این آچارها باز شده و کدام باز نمی شود، لذا با این عقاید، باورهای دینی ما بیشتر نشده است. در زمینه توحید گفته میشود که اصل معارف اسلامی است. مرحوم علامه طباطبایی بر این مقوله و نقش مهم آن در معارف اسلامی تأکید بسیاری داشته اند و گفته اند که توحید پایه تمام مباحث اسلامی است. البته این بحثی پررنگ است و فقط علامه طباطبایی بر آن تأکید نداشته اند، بلکه بسیاری از متفکران اسلامی از جمله حضرت امام معتقدند که تأکید اصل اساسی معارف اسلامی است.
مرحوم علامه طباطبایی کتابی با عنوان «شیعه در اسلام» دارد که شامل گفت وگوهای وی با هانری کربن است. وی در آنجا معتقد است که اسلام، دین توحید است و تمام فروع آن به این اصل واحد برمیگردد. در آیه 108 سوره انبیاء آمده است: «قُلْ إِنَّمَا يُوحَىٰ إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَاحِدٌ ۖ فَهَلْ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ؛ بگو که بر من به یقین و درست این وحی می رسد که خدای شما خدایی است یکتا، پس آیا شما تسلیم (امر او) خواهید شد؟». علامه طباطبایی در المیزان ذیل تفسیر این آیه گفته است که چیزی بر پیامبر اسلامﷺ غیر از توحید وحی نشده است. مقام معظم رهبری نیز می فرمایند حساس ترین نقطه و روح و عنصر اصلی انبیا، توحید است.
حال سؤال این است که این توحید به چه معناست؟ آیا صرفاً منظور این است که خداوند یکی است؟ برای بررسی این موضوع باید با چند پدیده کنار بیاییم. اول اینکه وقتی از خدا سخن می گوییم منظورمان از خدا چیست؟ سؤال دیگر اینکه توحید به چه معناست؟ خداوند آن کسی است که شما وی را عظیم میدانید و در مقابل وی خضوع دارید و در زندگی خود به او اختیار میدهید. هر موجودی که این نقش را در زندگی شما داشته باشد به آن خدا میگوییم لذا میتوانیم از خداهای مختلف نام ببریم. خود قرآن کریم نیز رسماً این خدایان را برمی شمارد.
مقام معظم رهبری نیز در این باره می فرمایند: «از مجموع بینش اسلام در مورد خدا به دست می آید که در همه مراتب وجود، یک قدرت به نام خدا وجود دارد که کانون قدرت و نیرو است» این یعنی یک طرف طبیعت خدا است و تمام نیروها و انسان ها، دست بسته در پنجه قدرت خداوند هستند، لذا خدا هم همه چیز را میداند و حکیم و زنده است و هیچ چیز از دایره عبودیت خداوند خارج نیست. در ادبیات قرآنی کلمه پرستش وجود دارد که دارای دو مدل معنا است که یک مدل را خضوع می نامیم که انسان در برابر چیزی کرنش میکند و قدرتش را ندارد که در مقابل آن بایستد. یکی از مثال ها در این زمینه ملوانانی هستند که دچار دریازدگی میشوند، چراکه در مقابل عظمت دریا کم میآورند.
مدل دیگر پرستش را اطاعت مینامیم. معنای ساده اطلاعت این است که از چه کسی حرف شنوی دارید؟ این همان خدای ماست. حاتم طایی که در ابتدا یک مسیحی بود، در دیدار اول خود با پیامبر اسلامﷺ با این آیه از سوی پیامبر مواجه شد: «اتَّخَذُوا أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَالْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا إِلَٰهًا وَاحِدًا ۖ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۚ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ؛ آنان دانشمندان و راهبانشان و مسیح پسر مریم را به جای خدا به خدایی گرفتند؛ در حالی که مأمور نبودند مگر اینکه معبود یگانه را که هیچ معبودی جز او نیست بپرستند؛ منزّه و پاک است از آنچه شریک او قرار می دهند» (توبه/ 31). براساس این آیه، مسیحی ها، مسیح و حضرت مریم را خدای خود در نظر گرفتند، در حالیکه خداوند به آنها گفته بود خدای یگانه را بپرستید. حاتم طایی گفت ما کی آنها را پرستیدهایم که ما را از این بابت سرزنش میکنید؟ سخن پیامبر اسلام این بود که آنها چیزهایی را حلال و چیزهایی را حرام کردند و شما هم پذیرفتید؛ یعنی در واقع از آنها اطلاعت کردید و این به معنای بندگی آنهاست. باید توجه کرد که اگر کسی سخنی را از جانب خداوند بیان کند و ما آن را بپذیریم، به معنای اطلاعت از خداوند است، اما اگر آن سخنان را از جانب خود بیان کند، اقدام ما به معنای پرستش همان شخص است. بنابراین وقتی از پرستش سخت میگوییم یا معنای خضوع یا اطاعت است.
قرآن کریم می فرماید خدای خود را یکی کنید و از انسان ها و امیال مختلف، حرف شنوی نداشته باشید؛ این همان معنای توحید است. در آیه 5 سوره مبارکه صاد آمده است: «أَجَعَلَ الْآلِهَةَ إِلَٰهًا وَاحِدًا ۖ إِنَّ هَٰذَا لَشَيْءٌ عُجَابٌ؛ آیا [محمّد] معبودان گوناگون را معبودی یگانه قرار داده است؟ به راستی که منحصر کردن معبودان در یک معبود چیزی بسیار شگفت است» در اینجا میفهمیم که یگانه کردن خداوند کار بسیار سختی است، چراکه برای بسیاری از افراد، خداهای مختلفی وجود دارد. حال سؤال این است که فرآیند حرکت از چندخدایی به یک خدایی چگونه اتفاق می افتد و چگونه از این شرکی که در وجود بسیاری از ما وجود دارد بیرون بیاییم؟ راه حل خداوند، نفی کردن خدایان دیگر است.
اگر بخواهیم بر روی کاغذ اسامی موارد زیادی را بنویسیم که ما در برابر آنها خضوع داریم و ابهت آنها، ما را میگیرد، قطعاً نام های بسیاری را خواهیم نوشت. سال 1368 ناو آمریکا به خلیج فارس آمد، عده ای در این شرایط از امام خمینی(ره) کسب تکلیف کردند که ایشان فرمودند من اگر جای شما باشم ناو را میزنم، اما عده ای که ابهت آمریکا آنها را گفته بود، گفتند این کار منجر به جنگ می شود، لذا وقتی حضرت امام(ره) مخالفت ها را دیدند، گفتند تصمیم با خود شما مسئولان است، لذا در نهایت به ناو آمریکایی اجازه دادند وارد خلیج فارس شود، اما بعداً فهمیدند اگر آن زمان ناو آمریکایی را می زدیم دیگر آمریکاییها جرئت نمیکردند به خلیج فارس بیایند و پایگاه های مختلفی را تأسیس کنند.
اساساً با نفی خدایان دیگر است که به یگانگی میرسیم. در قرآن کریم ادبیاتی با نام نفی طاغوت وجود دارد. طاغوت به هر طغیانگری گفته میشود که غیر از خداست، اما اطاعت میشود، لذا گفته شده است که ابتدا طاغوت را طرد کنید، سپس خداوند را بپرستید. در قرآن کریم در همین رابطه در آیه 256 سوره مبارکه بقره آمده است: «لَا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ ۖ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ ۚ فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىٰ لَا انْفِصَامَ لَهَا ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ؛ کار دین به اجبار نیست، تحقیقاً راه هدایت و ضلالت بر همه کس روشن گردیده، پس هرکه از راه کفر و سرکشی دیو رهزن برگردد و به راه ایمان به خدا گراید، بی گمان به رشته محکم و استواری چنگ زده که هرگز نخواهد گسست، و خداوند به هر چه خلق گویند و کنند شنوا و داناست». حال سؤال این است که وقتی خدای خود را یگانه کردید، بعد چه تغییر اجتماعی در زندگی شما رخ خواهد داد؟ اینها موضوعاتی هستند که در جلسات بعدی مورد بحث و بررسی قرار خواهیم داد.انتهای پیام
اخبار مربوط به (علامه طباطبایی) را دنبال کنید:
ارتش در جمهوری اسلامی باعث عزت دین و امنیت مردم است
واکنش وزیر علوم به انتقادات دانشجویان به عدم حضور در دانشگاهها
واژه شناسی این خبر (علامه طباطبایی): ▲
سید محمدحسین طباطبایی (زادهٔ اسفند تبریز – درگذشتهٔ 24 آبان 1360 قم) معروف به علامه طباطبایی مفسر، فیلسوف، اصولی، فقیه، عارف و اسلامشناس ایرانی بود. وی مدرس حوزهٔ علمیه قم بوده و از روحانیون تأثیرگذار شیعه در فضای فکری و مذهبی ایران در سدهٔ 14 شمسی بهشمار میرفت. تفسیر المیزان، نهایةالحکمة، شیعه در اسلام و اصول فلسفه و روش رئالیسم از آثار اوست.
(واژه علامه طباطبایی از دانشنامه آزاد ویکیپدیا)
اخبار مربوط به (خلیج فارس) را دنبال کنید:
پیشبینی وضعیت هوا طی روزهای آینده
6 الزامی که خریداران سرخابیها باید رعایت کند
خریداران این دو تیم می توانند با فروش لباس و رستورانداری چرخ اقتصادی باشگاه را بچرخانند
واژه شناسی این خبر (خلیج فارس): ▲
خلیج فارس (شاخاب پارس یا دریای پارس)، نام آبراهی پراهمیت در آسیای غربی و منطقهٔ خاورمیانه است که در امتداد دریای عمان و در میان ایران و شبهجزیره عربستان قرار دارد. مساحت خلیج فارس 237٬473 کیلومتر مربع است، طول آن حدود 900 کیلومتر و عرض متوسط آن 250 کیلومتر است و پس از خلیج مکزیک و خلیج هادسون سومین خلیج بزرگ جهان بهشمار میآید. خلیج فارس از شرق از طریق تنگهٔ هرمز و دریای عمان به اقیانوس هند و دریای عرب راه دارد، و از غرب به دلتای رودخانهٔ اروندرود، که حاصل پیوند دو رودخانهٔ دجله و فرات و پیوستن رود کارون به آن است، ختم میشود.
(واژه خلیج فارس از دانشنامه آزاد ویکیپدیا)
- 3 تکانه در 3 استان در سهشنبه 4 اردیبهشت
- پیشبینی افزایش قیمت نفت با تغییرات ارزش دلار در برابر ارزهای هند
- امروز سهشنبه 4 اردیبهشت 1403 تغییرات نرخ تبادلات دلار با یوان چین صعودی شد
- شاخص USDGBP امروز -0.86 درصد کاهش را تجربه کرد - سهشنبه 4 اردیبهشت 1403
- ارزش جهانی دلار با ارزش 106.137 واحد شروع به کار کرد و روند نزولی را در پیش گرفت (سهشنبه 4 اردیبهشت 1403)