تحلیل ماهانه بازار آهن آلات؛ شهریور ماه 1404
به گزارش آهن آنلاین، در هفته پایانی شهریورماه ۱۴۰۴، صنعت فولاد و آهن آلات ایران در شرایطی نیمه نخست سال را به اتمام رساند که مجموعه‌ای از ریسک‌های سیاسی و اقتصادی، فضای کلی معاملات را در هاله‌ای از ابهام قرار داده بود. از یک‌سو، جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل که کماکان بر سر سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان سایه افکنده و پیامدهای آن بر امنیت انرژی و مسیرهای تجاری، حجمه‌ای سنگین بر انتظارات فعالان اقتصادی انداخته و از سوی دیگر، تشدید ناترازی‌های انرژی داخلی، بار دیگر نگرانی‌ها درباره محدودیت‌های تولید در صنایع بزرگ از جمله فولاد، سیمان و پتروشیمی را برجسته کرده است.
در عرصه سیاست خارجی نیز فعال شدن مکانیسم ماشه و تبعات احتمالی آن بر تعاملات مالی و بانکی ایران با جهان، به یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های فعالان بازار تبدیل شده است. سفر اخیر سید عباس عراقچی به نیویورک و دیدار وی با رئیس آژانس انرژی اتمی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، خود گویای حساسیت این مقطع و احتمال پررنگ‌تر شدن فشارهای دیپلماتیک در ماه‌های آینده است.
ترکیب این عوامل، همراه با نوسانات نرخ ارز و نرخ بهره، موجب شده صنعت فولاد با احتیاط بیشتری حرکت کند؛ به‌ویژه آنکه سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان در ارزیابی آینده این صنعت صادرات‌محور و همچنین شرکت‌های وابسته به انرژی، ناچارند همزمان چشم به تحولات سیاسی و تصمیمات اقتصادی داخلی داشته باشند. در چنین فضایی، پرسش اصلی این است که آیا بازار سرمایه در پاییز می‌تواند با اتکا به بنیاد شرکت‌ها و پتانسیل‌های داخلی مسیر متعادلی را پیش بگیرد یا ریسک‌های بیرونی بار دیگر دست بالا را خواهند داشت؟
مقایسه تحلیلی مسیر قیمتی میلگرد ذوب‌آهن اصفهان و میانه در نیمه نخست ۱۴۰۴
بازار میلگرد ۱۲ در نیمه نخست سال ۱۴۰۴، آینه‌ای از شرایط پیچیده سیاسی و اقتصادی کشور بود. داده‌های قیمتی نشان می‌دهد که اگرچه هر دو برند ذوب‌آهن اصفهان و میانه تحت تأثیر یک بستر کلان مشترک حرکت کردند، اما واکنش آن‌ها به ریسک‌های بیرونی متفاوت بود.
بهار ۱۴۰۴؛ رکود در سایه سیاست‌های انقباضی
فروردین و اردیبهشت با فضای نسبتاً آرام سیاسی، اما با سیاست‌های سختگیرانه اقتصادی دولت آغاز شد. کنترل‌های ارزی و محدودیت‌های مالی، تقاضا را در بازار فولاد محدود کرد. میلگرد اصفهان از سطح ۳۷ هزار و 454 تومان در فروردین به کف ۳۱ هزار و ۸۰۰ تومان در اردیبهشت سقوط کرد. ذوب‌آهن بیشتر ناشی از حساسیت معاملات بورس کالا و جایگاه این برند در پروژه‌های بزرگ بود؛ در حالی‌که میانه به‌دلیل اتکا به بازارهای منطقه‌ای و خریداران خرد، افت کمتری تجربه کرد.
تابستان ۱۴۰۴؛ ناترازی انرژی و سایه جنگ ۱۲ روزه
تابستان با دو بحران جدی آغاز شد: ناترازی انرژی و قطعی‌های برق صنایع که عرضه فولادسازان را محدود کرد، و جنگ ۱۲ روزه در منطقه که فضای روانی بازار را ملتهب ساخت. در تیرماه، فشار عرضه و رکود خرید باعث شد قیمت میلگرد ذوب‌آهن به کانال ۳۳ هزار تومان برسد، در حالی که میلگرد میانه در محدوده ۳۲ تا ۳۴ هزار تومان نوسان داشت؛ اما مرداد با رشد نرخ ارز و افزایش انتظارات تورمی ورق را برگرداند. ذوب‌آهن سریع‌تر واکنش نشان داد و تا ۳۷ هزار تومان بالا رفت. میانه نیز به‌تدریج رشد کرد و در محدوده ۳۳ تا ۳۵ هزار تومان معامله شد.
شهریور ۱۴۰۴؛ مکانیسم ماشه و اوج‌گیری قیمت‌ها
شهریورماه نقطه عطف نیم‌سال بود. همزمان با تنش‌های منطقه‌ای، بحث فعال شدن مکانیسم ماشه و فشارهای بین‌المللی دوباره داغ شد. اعزام سید عباس عراقچی به نیویورک بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها داشت و انتظارات تورمی را در بازار داخل تشدید کرد.
نتیجه این فضای سیاسی، جهش قیمتی در بازار میلگرد بود. ذوب‌آهن از حدود ۳۵ هزار تومان در نیمه شهریور به اوج ۳۹ هزار و ۵۰۰ تومان رسید. میلگرد میانه نیز اگرچه با شیب ملایم‌تر حرکت کرد، اما در نهایت رکورد ۳۷ هزار و ۸۰۰ تومان را ثبت کرد.
- ذوب‌آهن اصفهان: نوسان‌پذیرتر و حساس‌تر به اخبار؛ سقوط شدید در اردیبهشت و جهش تند در شهریور.
- میانه: روندی آرام‌تر و متعادل‌تر؛ واکنش کمتر به افت‌های بهاری، اما در نهایت همسو با رشد پایانی بازار.
- ریسک‌های کلیدی: سیاست‌های انقباضی دولت در بهار، ناترازی انرژی و قطعی‌های برق در تابستان، جنگ ۱۲ روزه منطقه، و در نهایت فعال شدن مکانیسم ماشه که سایه سنگینی بر بازار انداخت.
به این ترتیب، نیمه نخست ۱۴۰۴ برای بازار فولاد ایران ترکیبی از رکود و جهش بود؛ رکودی که از سیاست‌های داخلی آغاز شد و جهشی که با ریسک‌های بین‌المللی و بحران انرژی به اوج رسید.
جهش قیمتی تیرآهن ۲۰ فایکو در شهریورماه؛ رکود مرداد شکست
بازار تیرآهن در شهریورماه ۱۴۰۴، مسیر تازه‌ای را تجربه کرد؛ به‌طوری که تیرآهن فایکو سایز 20 پس از تثبیت در محدوده ۱۱.۳ تا ۱۱.۸ میلیون تومان در مرداد، از اوایل شهریور از مرز ۱۲ میلیون تومان عبور کرد و در نیمه دوم ماه تا سطح ۱۳.۳ میلیون تومان رشد کرد. این افزایش بیش از ۱.۵ میلیون تومانی در کمتر از یک ماه، شهریور را به نقطه چرخش بازار تبدیل کرد.
تحلیل داده‌های قیمتی نشان می‌دهد که برخلاف ثبات نسبی سه‌ماهه گذشته، شهریورماه شاهد افزایش پله‌ای و سریع نرخ‌ها بوده است. کارشناسان ریشه این رشد را در چند عامل کلیدی می‌دانند:
- ناترازی انرژی و محدودیت‌های برق صنایع فولادی که عرضه داخلی را کاهش داد.
- افزایش بهای شمش فولاد در بازارهای جهانی که سیگنال رشد به بازار داخل منتقل کرد.
- تقویت انتظارات تورمی ناشی از تنش‌های سیاسی؛ به‌ویژه بحث دوباره فعال شدن مکانیسم ماشه و سفر دیپلماتیک سید عباس عراقچی به نیویورک و دیدار با رافائل گروسی.
- تحولات منطقه‌ای و جنگ ۱۲ روزه که فضای روانی بازار را به سمت رفتار محافظه‌کارانه و خریدهای زودهنگام سوق داد.
با تثبیت سطح ۱۳.۳ میلیون تومان در شهریورماه، تیرآهن ۲۰ فایکو سقف جدیدی برای بازار ایجاد کرده است. تحلیلگران بر این باورند که در صورت ادامه محدودیت‌های انرژی و تداوم ریسک‌های سیاسی، این سطح می‌تواند به جای مقاومت، به کف حمایتی تازه بازار تبدیل شود و مسیر رشد آتی تیرآهن را تحت تأثیر قرار دهد.