والدین بی‌اطلاع و نوجوان بی‌دفاع در فضای مجازی
یک کارشناس رسانه معتقد است والدین سواد و دانش رسانه‌ای خوبی در مورد محتوای خوب یا بد فضای مجازی نداشته و چون خودشان بی‌اطلاع هستند نمی‌توانند در مورد آسیبهای بیشمار فضای مجازی با کودکان و نوجوانان خود صحبت کنند.
(تصویر شماره 1)اگر پیش از این نوجوانان هنگام ورود به دبیرستان یا دانشگاه صاحب گوشی هوشمند شده و در فضای مجازی سیر میکردند، با شیوع ویروس کرونا و تغییر نظام آموزشی و آموزشهای دیجیتال در شرایط فعلی ورود کودکان از سنین 6 یا 7 سالگی به فضای مجازی آغاز شده و آنها علاوه بر اینکه ساعتها از طریق گوشی هوشمند در کلاس درس هستند و بعد از آن نیز به سیر و سیاحت در انواع شبکههای پیام رسان اجتماعی می پردازند. این نوع استفاده از گوشی هوشمند آسیبهای جسمی فراوانی از جمله آسیب بینایی و ستون فقرات را به همراه دارد و در کنار آن باعث صدمات و آسیبهای روحی نیز میشود.حضور نوجوانان در فضای مجازی در دوران کرونا به اندازهای افزایش یافته است که کارشناسان و متخصصان رفتارشناسی، جامعه شناسی و روانشناسی تربیتی کودکان و نوجوانان نسبت به تغییر نگرشها و رفتارهای نوجوانان هشدار میدهند. آنها معتقدند تغییر نگرشها و عقاید نوجوانان بر اساس محتواهایی است که در شبکه های اجتماعی تولید میشود، به خاطر کم کاری نهادهای فرهنگی و اجتماعی نوجوانان جذب رنگ و لعاب شبکههایی میشوند که اخبار و حرفهای نادرست را با عبارات و الفاظ زیبا بیان میکنند. اسماعیل احمدی، استاد ارتباطات و کارشناس رسانه در گفتوگو با ایکنا از آذربایجان شرقی، با بیان اینکه نمی توان جلوی پیشرفت و تکنولوژی رسانه ای را گرفت، گفت: تکنولوژی رسانه به سرعت در حال پیشرفت است و در همه ابعاد زندگی بشر تاثیرگذار است و ما در بسیاری از شرایط برای بهبود زندگی از این تکنولوژی ها استفاده می کنیم. در برخی مواقع نیز استفاده نادرست و غیر منطقی از این تکنولوژی باعث شده است آسیب ها و صدماتی نیز به همراه داشته باشد. وی با بیان اینکه تنها راه در امان ماندن از این نوع آسیب ها افزایش سواد رسانه ای و پی بردن به ماهیت رسانه ها است، ادامه داد: در شرایط فعلی تکنولوژی ارتباطی هر روز دچار تغییر در ماهیت خود می شوند.گوشی های هوشمند تلفن همراه در سراسر دنیاکاربرد دارند و نوجوانان یکی از گروه هایی هستند که استفاده زیادی دارند. احمدی، با اشاره به نداشتن اطلاعات و آگاهی کاربران از دانش رسانه ای تصریح کرد: متاسفانه سواد و دانش رسانه ای کاربران شبکه های اجتماعی در فضای مجازی بسیار اندک است. قبل از اینکه نوجوانان مورد اتهام قرار بگیرند که دانش رسانه ای نداشته و در فضای مجازی سرگردان هستند باید بگوییم در مرحله اول این والدین هستند که سواد و دانش رسانه ای خوبی در مورد محتوای خوب یا بد فضای مجازی نداشته و چون خودشان بی اطلاع هستند پس نمی توانند در مورد آسیب های بیشمار این فضای مجازی با کودکان و نوجوانان خود صحبت کنند. این کارشناس رسانه تصریح کرد: بنابراین اول باید والدین به دنبال کسب سواد رسانه ای و افزایش آن از طریق شرکت در برنامه های آموزشی باشند. نصب نرم افزارهای مطمئن در این راستا نیز می تواند کمک خوبی باشد تا از این طریق بتوانند راهنمای خوبی برای فرزندان خود باشند. وی ادامه داد: کودکان و نوجوانان در فضای گسترده مجازی سردرگم و بی دفاع هستند، همچنین حس کنجکاوی و ذهن پرسشگر آنها در دوران نوجوانی بیشتر می شود به همین علت دنبال کشف و شناخت بسیاری از مسائل و موضوعات هستند.مثلاً دوست دارند اجزای سازنده یک جسم را بدانند که چگونه ساخته شده و بسیاری از مثال های دیگر. در این راستا وقتی یک گوشی هوشمند در دست داشته و در صفحات مختلف اینترنتی و شبکه های اجتماعی یک عکس یا نوشته ای را می بینند جذب می شوند تا ببینند چرایی و چگونگی آن چگونه است و این دیدن ها هر روز بیشتر و بیشتر می شود.
این مدرس دانشگاه، خاطرنشان کرد: کودکان و نوجوانان به سرعت وارد دنیای آشفته اینترنت شده و به سرعت از آن محیط تاثیر می پذیرند و رفته رفته وارد محیط های ناسالم شده و با اشخاصی که هیچگونه آشنایی ندارند وارد روابط دوستی، درسی، کاری و حتی روابط عاطفی شده و بعد از مدتی متوجه می شوند که فرد آن سوی دنیای شیشه ای هویت سالم و مستقلی نداشته و از این کودکان و نوجوانان به عنوان طعمه استفاده کرده است. وی با بیان اینکه کودکان و نوجوانان از تاثیرات سوء شبکه های اجتماعی اطلاعی ندارند تصریح کرد: در مقابل، والدین باید تمرکز بیشتری بر روی فعالیت ها و مدت زمان حضور فرزندان خود در فضای مجازی داشته باشند. همراهی والدین با فرزندان و اینکه مدت زمان استفاده از گوشی هوشمند توسط والدین، کنترل و مدیریت شود تا حد زیادی آسیب های اجتماعی کاهش پیدا می کند. علاوه بر آن ارتباط بیشتر و صمیمی تر والدین با فرزندان به عنوان یک دوست نیز می تواند تاثیرگذارباشد. احمدی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی و با استفاده بی رویه از فضای مجازی نوجوانان زودتر از سن خود وارد سن بزرگسالی می شوند. این کارشناس رسانه ادامه داد: بی تحرکی و ساعت های مداوم پشت سیستم کامپیوتری یا گوشی هوشمند نشستن باعث می شود انرژی نوجوانان در وجود آنها تخلیه نشود و مدام باعث افزایش پرخاشگری، تندخویی و عصبانیت در آنها می شود. استفاده ناصحیح از تکنولوژی ارتباطی باعث ایجاد ارتباط ناسالم با افراد مختلف شده و عدم وجود ارتباط عاطفی بین والدین و نوجوانان آنها را با مخاطرات زیادی مواجه می کند.انتهای پیام