دریغ از درگذشتگان بی تکرار
به نقل از خبرگزاری کتاب ایران1401/12/26کد خبر 1401c1240612
(تصویر شماره 1)(تصویر شماره 2)(تصویر شماره 3)(تصویر شماره 4)(تصویر شماره 5)(تصویر شماره 6)(تصویر شماره 7)(تصویر شماره 8)(تصویر شماره 9)(تصویر شماره 10)
وقتی به سال 1401 نگاه می کنیم هنرمندان مطرحی را در این سال از دست داده ایم. شاید بهتر باشد در پایان سال 1401 یادی از آن ها کنیم.
(تصویر شماره 1)
به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) ؛ سال 1401 روزهای پایانی خود را طی می کند، وقتی به سال 1401 نگاه می کنیم هنرمندان مطرحی را در این سال از دست داده ایم و همین بهانه خوبی است که به سراغ درگذشتگان هنر در سال 1401 برویم و از آن ها یادی کنیم. امیدواریم روح همه بزرگان این عرصه قرین رحمت الهی قرار بگیرد.جلال مقامی – دوبلور
(تصویر شماره 2)
جلال مقامی دوبلور، گوینده، مدیر دوبلاژ و بازیگر ایرانی بود. جلال مقامی به دلیل اجرای برنامه «دیدنی ها» در بین مردم شهرت داشت.
جلال مقامی در دوم مرداد ۱۳۲۰ در تهران و در خانواده ای اهل کاشان زاده شد. فعالیت هنری را از سنین نوجوانی با بازی در تئاتر شروع کرد و سپس به تشویق حیدر صارمی از سال ۱۳۳۷ وارد عرصه دوبلاژ شد.
وی از سال ۱۳۴۴ در فیلم های سینمایی به ایفای نقش پرداخت و مدیریت دوبلاژ را از سال ۱۳۴۵ آغاز کرد.
جلال مقامی همسر رفعت هاشم پور، دوبلور پیشکسوت سینما و تلویزیون، و همچنین دایی شراره حضرتی، دوبلور، است.
جلال مقامی از سال ۱۳۶۲ به مدت ۱۲ سال اجرای برنامه دیدنی ها به تهیه کنندگی غلامحسین میرزاده را برعهده داشت. این برنامه در آن سال ها که با دوران جنگ هشت ساله همزمان بود، روزهای یکشنبه از شبکه دو پخش می شد و با اجرای جلال مقامی به یکی از محبوب ترین برنامه های تلویزیونی در ایران تبدیل شد.
دوبله منحصربه فرد او در سریال لبه تاریکی یکی از شاهکارهای مقامی است. از مشهورترین آثار مقامی می توان به گویندگی اش در آثاری چون «لورنس عربستان به جای عمر شریف»، «شکوه علفزار»، «ارتش سری»، «پوآرو»، «شرلوک هلمز»، «هشدار برای کبری ۱۱ به جای سمیر» اشاره کرد. او در باب دوبلوری و آینده آن در ایران می گوید:
«بگذارید واقعیت را بگویم که با ادامه روند فعلی چند سال آینده شاهد این اتفاق خواهیم بود که دوبله ایران از جایگاه رفیع خود را به سطح نازلی برسد.»
جلال مقامی عصر پنجشنبه ۵ آبان ۱۴۰۱ در اثر ایست قلبی درگذشت. مراسم تشییع پیکر زنده یاد جلال مقامی صبح یکشنبه هشتم آبان ماه از مقابل خانه هنرمندان ایران برگزار و پیکر او در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
شهروز ملک آرایی – دوبلور و بازیگر
(تصویر شماره 3)
شهروز ملک آرایی دوبلور و بازیگر ایرانی بود. او در خانواده ای مذهبی که نمایندگی علمای قم در ملایر را به عهده داشت به دنیا آمد و در سال ۱۳۳۳ در ۱۳ سالگی به پیشنهاد یکی از دوستان خانوادگی اش به تهران آمد. وی دوران ابتدایی و راهنمایی تحصیل خود را در مدرسه وحید در خیابان شوش تهران به تحصیل پرداخت.
ملک آرایی پس از ورود به تهران برای حضور در فعالیت های فرهنگی و هنری جامعه تئاتر باربد به اسماعیل مهرتاش معرفی شد. او در آنجا ابتدا رشته آواز و سپس بازیگری تئاتر را در پیش گرفت. گویندگی ملک آرایی شامل نقش کاپیتان لینچ در کارتون ماجراهای گالیور و آقای ووپی در پویانمایی تنسی تاکسیدو می شود.
در دهه ۵۰ به دلیل کمبود دستمزد عده ای از دوبلورها اعتصاب کردند و خواستار بررسی وضعیت خود شدند یکی از این دوبلورها ملک آرایی بود. اما برخی از هنرپیشگان رادیو و تئاتر از جمله اکبر زنجان پور با همان دستمزد دعوت به کار دوبله شدند و اعتصابات را شکستند. پس از آن در دهه های اخیر نیز مجدداً دست به اعتصاب زدند و این بار دوبلورهایی چون چنگیز جلیلوند اعتصابات را شکستند و به سرانجام نرسید.
عباس منتجم شیرازی- خواننده محلی و بازیگر
(تصویر شماره 4)
عباس منتجم شیرازی (زاده ۱۳۱۴ در شیراز – درگذشته ۲۲ مرداد ۱۴۰۱ در اصفهان) خواننده و بازیگر اهل ایران بود. او در دهه ۱۳۴۰ با خواندن ترانه های محلی به شهرت رسید و به بازیگری در سینما نیز پرداخت. وی برای نخستین بار، ترانه فولکلور واسونک شیرازی را در یک فیلم سینمایی اجرا کرد. او نخستین کسی است که برای شهر شیراز ترانه خواند و ترانه فولکلور واسونک شیرازی را برای نخستین بار در یک فیلم سینمایی اجرا کرد و به گوش مخاطبان رساند.
او پس از انقلاب ۱۳۵۷ در محله سعدیه شیراز، در یک داروخانه مشغول به کار شد. وی در زمان جنگ ایران و عراق در عملیات والفجر ۸ حضور داشت و از ناحیهٔ سر مورد اصابت ترکش خمپاره قرار گرفت و دچار آسیب دیدگی جدی شد. او بعدها به اصفهان رفت و به همراه پسرش تا پایان زندگی در آن شهر ماند.
کتاب از گشایش تا نوا به کوشش فرشته اسدپناه از زندگی نامه عباس منتجم شیرازی گردآوری شده استعباس منتجم شیرازی، ۲۲ مرداد ۱۴۰۱ در اصفهان درگذشت.
توران مهرزاد - بازیگر پیشکسوت تئاتر، دوبلور
(تصویر شماره 5)
توران مهرزاد با نام اصلی فاطمه بزرگمهری راد، بازیگر پیشکسوت تئاتر، دوبلور و گوینده ی رادیوی اهل ایران بود.
با نام اصلی فاطمه بزرگمهری راد، سال ۱۳۰۹ در تهران متولد شد و خواهر ایران بزرگمهری راد دوبلور می باشد. او فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۲۳ در عرصه تئاتر زیرنظر عبدالحسین نوشین آغاز کرد و از بازیگران اصلی گروه نوشین در تئاتر فردوسی و تئاتر سعدی بوده است. وی بازی در نمایش های رادیویی را از سال ۱۳۳۵، فعالیت در دوبله را از سال ۱۳۳۸، بازی در سینما را از سال ۱۳۴۷ با فیلم تنگه اژدها به کارگردانی سیامک یاسمی و بازی در تلویزیون را از سال ۱۳۵۲ آغاز کرد. او اولین گوینده زنی بود که در رادیو دعای صبحگاهی خوانده است.
او در فیلم های مهمی چون لیلا ، پری ، قرمز و ... نقش آفرینی کرده بود و آخرین نقش آفرینی اش در تله فیلم حبیب به کارگردانی داریوش یاری در سال ۱۳۸۹ بود.
شهلا ناظریان – دوبلور
(تصویر شماره 6)
شهلا ناظریان صداپیشه، مجری رادیو و بازیگر اهل ایران بود. شهلا ناظریان در سال ۱۳۲۶ در تهران متولد شد و به تشویق مادرش از سال ۱۳۴۱ و همزمان با تحصیل در دبیرستان وارد عرصه دوبله شد. او در ابتدا با نقش های کوتاه زیر نظر عطاءالله کاملی، سعید شرافت و محمدعلی زرندی گویندگی را آغاز کرد و سپس به پیشنهاد روبیک در استودیو دماوند به مدت ۵ سال مشغول شد و به خاطر استعدادش خیلی زود به عنوان گوینده نقش های اول مورد توجه مدیران دوبلاژ قرار گرفت.
او همسر حسین عرفانی، دوبلور و بازیگر و دخترعموی ایرج ناظریان، دوبلور ایرانی است. دخترش مهسا عرفانی نیز در دوبله فعالیت دارد. او از اواسط دهه هشتاد و پس از بیماری، به ندرت گویندگی می کرد و به عنوان مدیر دوبلاژ مشغول به کار بود.
شهلا ناظریان ۴ اردیبهشت ۱۴۰۱ در سن ۷۴ سالگی براثر ایست قلبی درگذشت. پیکر وی روز چهارشنبه ۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
حسن ناهید – نوازنده نی
(تصویر شماره 7)
حسن ناهید موسیقی دان و نوازنده نی اهل ایران بود. در سال ۱۳۴۱ توسط حسین قوامی به برنامه گلها دعوت شده و همکاری خود را در این برنامه آغاز نمود. او در فرهنگ و هنر نیز با ارکستر فرامرز پایور شرکت نمود که بیست سال این همکاری ادامه یافت. حسن ناهید درباره شیوه کار خود می گوید: «من هیچ وقت از زنده یاد کسایی تقلید نکردم و دنبال کار خودم رفته ام» در سال ۱۳۹۲ مدرک درجه یک هنری به حسن ناهید اعطاء شد. او در بیست و یکمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر در سال ۱۳۸۴ مورد تقدیر قرار گرفت.
ناهید طی مصاحبه ای در اردیبهشت ۱۳۹۷ اظهار داشت از سه، چهار سال پیش و به دلیل انجام جراحی ایمپلنت، دیگر قادر به نی نوازی نیست. سرانجام وی پس از مدتی بیماری در شامگاه پنجشنبه ۲۷ بهمن ۱۴۰۱ در خانه اش درگذشت. پیکر وی روز دوشنبه ۱ اسفند با حضور جمعی از هنرمندان موسیقی ایران از تالار وحدت به قطعه هنرمندان بهشت زهرا منتقل شد.
محمد جواد نظری گلپایگانی – بازیگر
(تصویر شماره 8)
محمد جواد نظری گلپایگانی تهیه کننده و بازیگر اهل ایران بود. وی با بازی در نقش آتقی در سریال آینه عبرت معروف شد. جواد گلپایگانی تهیه کننده دو فیلم «شیلات» و «نقطه ضعف» است.
جواد گلپایگانی در سال ۱۳۸۰ با یک عابر پیاده تصادف کرد، خانواده متوفی بدون گرفتن دیه اعلام رضایت کردند ولی مجدداً تصادف کرد و تصادفش منجر به جرح شد و گلپایگانی به زندان رفت. گلپایگانی گفته زندانی شدن، باعث شد نتواند متولی اموالش باشد و برای بدهی ها سال ها در زندان ماند. در بهمن ۱۳۹۳ اعلام شد که با کمک ستاد دیه و خیرین گلپایگانی همه بدهی های او داده شده و او از زندان آزاد شده است.
جواد گلپایگانی ۱۴ اسفند ۱۴۰۱ بر اثر سکته قلبی در سن ۷۱ سالگی درگذشت.
سیاوش نورپور- آهنگساز
(تصویر شماره 9)
سیاوش نورپور آهنگساز، مدرس موسیقی، نوازنده تار، سه تار و تنبور کُرد اهل ایران بود. تصنیف «مردانِ خدا» از آثار او است. وی همچنین بنیان گذار و سرپرست گروه موسیقی مشتاق بود.
سیاوش نورپور ۲۸ آذر سال ۱۳۲۸ در محله فیض آباد کرمانشاه متولد شد. او در سال ۱۳۵۸ با همراهی و نظارت مسعود زنگنه در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی، گروه تنبورنوازان را تشکیل داد و تصنیف «باز هوای وطنم آرزوست» را که از ملودی های دراویش قادری کردستان بود، در آواز بیات اصفهان تنظیم و با صدای حشمت الله لرنژاد ضبط کرد. پس از آن به مدت ۱۰ شب، همراه با گروه تنبورنوازان به خوانندگی سید جلال الدین محمدیان در تالار وحدت تهران به اجرای برنامه پرداخت.
سیاوش نورپور ۲۶ تیر ۱۴۰۱، پس از یک دوره بیماری در کرمانشاه درگذشت. پیکر او ۲۷ تیر ۱۴۰۱، در قطعه هنرمندان باغ فردوس کرمانشاه به خاک سپرده شد.
اصغر یوسفی نژاد- کارگردان و فیلمنامه نویس
(تصویر شماره 10)
اصغر یوسفی نژاد کارگردان، فیلم نامه نویس و منتقد سینما بود. وی سال ها در نشریه های معتبری مانند مجله فیلم فعالیت داشت. او در سال ۱۳۹۵ با فیلم خانه (اِئو) توجه منتقدین را جلب کرد. آخرین فیلم او، عروسک، از جشنواره فیلم فجر کنار گذاشته شد و تلاش های او برای دریافت پروانه نمایش بی نتیجه ماند.
مراسم تشییع پیکر این سینماگر، چهارشنبه ۲۳ شهریورماه ساعت ۱۰ صبح از مقابل صداوسیما تبریز انجام و در «وادی رحمت» این شهر به خاک سپرده شد.
هر چند در سطر سطر این گزارش از مرگ نوشتیم اما غافل نبودیم از آثار گرانقدری که هر کدام از چهره های درگذشته هنر برایمان به جای گذاشتند و هر وقت یکی ار آثارشان را مرور کنیم یا چشممان به نامشان بر روی آثارشان بیفتد آنها زنده خواهند بود و به ما راه را نشان خواهند داد تا از میان سطرهای پر دانش و عمیق شان باز هم برای اعتلای ایران عزیز قدم برداریم.
همچنین بخوانید:
ادبیات در سایه ی ابدیت
1402/1/1
ادبیات در سایه ی ابدیت
1402/1/1
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)،بی گمان سالی که گذشت را باید سال فقدان های بزرگ در وادی شعر و ادبیات فارسی دانست؛ سالی هجرت پیشکسوتانی چون احمد مهدوی دامغانی، محمدعلی اسلامی ندوشن، یدالله رویایی، عباس معروفی، یدالله مفتون امینی و امیرهوشنگ ابتهاج که هرکدام وزنه های گرانسنگی در ادبیات معاصر محسوب می شوند. این گزارش، بهانه ای ست تا یادی کنیم از بزرگان از دست رفته در سال 1401. رضا براهنی ، نویسنده، شاعر، روزنامه نگار و منتقد ادبی 21 آذر 1314 در تبریز دیده به جهان گشود. وی پس از دریافت مدرک لیسانس در رشته زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه تبریز، برای ادامه تحصیل به ترکیه رفت و تحصیلاتش را تا مقطع دکتری در این رشته ادامه داد. پس از بازگشت از سال 1343 با سمت استادیاری در دانشکده ادبیات ...