از «جاده جنگ» تا «لحظه ها جا می مانند»
سید محمد میر موسوی نویسنده گلستانی و اهل روستای کلاجان سادات، فهرست پیشنهادی خود را برای مطالعه عموم دوستداران فرهنگ مطالعه در ایام نوروز سال 1402 اعلام کرد.
سیدمحمدمیرموسوی، نویسنده گلستانی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در گلستان، ضمن تبریک پیشاپیش نوروز باستانی و آرزوی سالی نیکو برای عموم مردم، فهرست کتاب های پیشنهادی خود به دوستداران فرهنگ کتاب خوانی برای مطالعه در نوروز پیش روی را به شرح ذیل عنوان کرد. «یورت»، اثر سید حسین میر کاظمی رمان یورت اثری خواندنی از سید حسین میر کاظمی، نویسنده، شاعر، پژوهشگر و نقاش، متولد سال 1321 در گرگان است. او از موسسان کانون نویسندگان و شاعران گرگان در سال 1358 بوده و آثار متعددی را تا به امروز قلمی کرده است. این رمان بخشی از تاریخ سیاسی اجتماعی استرآباد و ترکمن صحرا را بررسی می کند و آداب، رسوم و فرهنگ مردم ترکمن در آن بازتاب ویژه ای دارد. داستان از آنجایی آغاز می شود که قشون شکست خورده محمدعلی شاه مخلوع، سرافکنده به صحرا برمی گردند و آن ها آتش کینه خود را بر سر مردم ولایتی خالی می کنند. شاه مخلوع مجدد قشون تشکیل می دهد ولی موفق نمی شود. این رمان با نثری زیبا و توصیفات و آرایه های ادبی خواندنی شده است. «ریشه در اعماق»، اثر ابراهیم حسن بیگی ابراهیم حسن بیگی در اول خردادماه 1336 در روستا خواجه نفس از توابع بندر ترکمن در استان گلستان به دنیا آمد. او داستان نویسی را در سال 59 آغاز کرد و با شروع جنگ تحمیلی به کردستان رفته و ازآن پس اغلب آثارش حال و هوای دفاع مقدس را به خود می گیرد تا اینکه نخستین کتابش را در سال 1367 منتشر می شود و تا به امروز حدود 150 اثر از او خلق و منتشرشده است. این اثر خوش خوان به داستان زندگی یک جانباز می پردازد. قصه جانبازی که از استان سیستان و بلوچستان راهی جبهه های دفاع مقدس شده و به ارزش های دفاع مقدس وفادار مانده است. حسن بیگی با موضوعات بسیار ساده داستان های خواندنی خوبی خلق می کند. همچنین داستان زیبای غنچه روی قالی او هم برای نوجوانان مناسب است. رمان «ریشه در اعماق» برای اولین بار در سال 1373 توسط نشر برگ منتشرشده، عنوان برگزیده جایزه بیست سال ادبیات داستانی دفاع مقدس را نیز به خود اختصاص داده است. «وقت جنگ دوتارت را کوک کن» اثر یوسف قوجق این رمان روایتی از ایستادگی و مقاومت مردم ترکمن صحرا و شرح دلاوری های مردم این سامان در مقابل توسعه طلبی های روسیه تزاری (بعد از معاهده ترکمانچای) برای پاسداری از تمامیت ارضی ایران است. جنگی که به انعقاد قرارداد ننگین «آخال» انجامید که با نثر و روایت قوجق زیبا و خواندنی شده است. «لحظه ها جا می مانند» اثر یوسف قوجق این رمان یوسف قوجق نویسنده ترکمن گلستانی هم به ماجرای انقلاب اسلامی در گرگان و منطقه تا واقعه روز پنجم آذرماه گرگان می پردازد و داستانش با روایت بسیار زیبا و نو بیان شده و بسیاری از وقایع آن مستند با تاریخ انقلاب است و بسیاری از شخصیت ها واقعی هستند. این داستان تاریخ انقلاب اسلامی در گرگان را ماندگار نموده است و جا دارد جلد دوم آن تا پیروزی انقلاب هم توسط همین قلم نگاشته شود. (تصویر شماره 2)«جاده جنگ» اثر منصور انوری مجموعه رمان 10 جلدی جاده جنگ، یک رمان بلند تاریخی است که در کنار داستانی پرکشش و عاشقانه، بخشی از تاریخ پرفراز و فرود کشور را از آغاز جنگ جهانی دوم تا پایان جنگ تحمیلی روایت می کند. ماجرای داستان از شهریور 1320 زمانی که روس ها از شمال شرقی کشور به خراسان حمله می کنند و اشغال ایران به دست متفقین آغاز می شود. این رمان به تلاش، نگرانی ها و مبارزات مردم و عدم مقاومت ارتش در مقابله با متجاوزان می پردازد و اثری پرکشش و خواندنی بوده و عناصر و تصاویر داستانی خوبی در آن به چشم می خورد. رمان جاده جنگ برنده جوایزی چون کتاب فصل، قلم زرین، کتاب سال و جلال آل احمد شده است. «ماتی خان» اثر عبدالرحمن اونق یک رمان تاریخی از یک قصه حقیقی است که عبدالرحمان اونق آن را از پدربزرگ خودش شنید. ماجرای کتاب به دوران رضاخان و تغییرات فرهنگی آن زمان برمی گردد و کشمکش مردم خایرخوجه با امنیه ها را روایت می کند. «ماتی خان» همان کتاب «راز خایر خوجه» است که نسخه انتشارات سوره مهر، درواقع چاپ دوم آن محسوب می شود. «بامداد خمار» اثر فتانه حاج سید جوادی اثری درزمینه ادبیات عامه پسند است که لحن و روایت در آن خوب از کار درآمده و موضوع آن خانوادگی و رعایت اصول ازدواج و رفتارهای خانوادگی است. این کتاب که به چاپ های متعددی رسیده و نقدهای فراوانی به خود دیده است؛ داستان عشق و علاقه رحیم پسری فقیر و محبوبه دختری ثروتمند است. رحیم شاگرد نجار عاشق محبوبه می شود و محبوبه که برای رسیدن به رحیم به هر دری می زند، خانواده اش را تحت فشار زیادی قرار می دهد. «زمین سوخته» اثر احمد محمود در شهریور 1359 شایعات ضدونقیضی از جنگ احتمالی به گوش می رسد، مردم آن را جدی نمی گیرند و کسی فکر نمی کند که واقعاً این اتفاق بیفتد اما روزی با بمباران فرودگاه اهواز تمام این شایعات رنگ واقعیت به خود می گیرند، هرچند کسی آمادگی آن را ندارد. زمین سوخته روایتی در سبک واقع گرایانه از ماجراهایی از سه ماه اول جنگ ایران و عراق است. «دهکده پرملال»، اثر امین فقیری مجموعه ای از چند داستان کوتاه است که در حال و هوای زندگی روستایی روایت می شود. قصه هایی که هرکدام موضوعی مستقل دارند و فضایی متفاوت را به تصویر می کشند، اما در کنار یکدیگر نمایی کلی از زندگی روستایی با تمام فرازوفرودها، آداب ورسوم، روابط اجتماعی، باورها و عقایدی که در زندگی مردم جریان دارد به نمایش می گذارند. «خسی در میقات»، جلال آل احمد این کتاب را که ناشران مختلفی در طی سالیان گذشته منتشر کرده اند؛ سفرنامه حج جلال آل احمد است و به عنوان یکی از نوشته هایی است که همچون «غرب زدگی» و «مدیر مدرسه» باعث شهرت این نویسنده دهه پنجاه شد. جلال در این نوشته، درواقع گزارش لحظه به لحظه ای از این سفر داده و در حین نوشتن این سفرنامه گاهی نیز به ناهنجاری های مدرنیسم که حتی دامن معنویات را آلوده کرده، اعتراض می کند و نیز از سایه های تاریک و دراز استعمار و بهره کشی کشورهای قدرتمند صنعتی از جهانی که در تحجّر و عقب ماندگی خود دست وپا می زند و باوجود ثروت سرشاری که برخی از این کشورها از منابع طبیعی خود، به ویژه نفت دارند، به صورت ملتی مصرفی درآمده و همه چیزشان وابسته به قدرت هایی شده است که قدرتشان را در سایه همین وابستگی آن ها کسب کرده و هرچه می گذرد بر قدرتشان افزوده می شود. (تصویر شماره 3)«گیله مرد» اثر بزرگ علوی داستان گیله مرد حکایت زندگی دهقانی روستایی است که در جنگل های گیلان اتفاق می افتد. او یک مبارز شورشی است که علیه ستم های حاکم قیام کرده و همسر او به دست مأموران کشته شده است. کتابی که درگذر زمان همچنان خواندنی است. همچنین در پایان برای آن دسته از مخاطبان خبرگزاری که ممکن است مجال و حوصله خواندن کتاب را در نوروز نداشته باشند، خواندن داستان کوتاه «کباب غاز» از «سید محمدعلی جمال زاده» را پیشنهاد می دهم که در فضای مجازی موجود است (البته این داستانش در کتاب دوجلدی اش با عنوان شاهکار منتشرشده است) و اثری شیرین و زود خوان است. به گزارش ایبنا، سید محمد میر موسوی، متولد بیستم فروردین ماه سال 1344 در روستای کُلاجان سادات از توابع بخش مرکزی گرگان است. در 17 سالگی نخستین کتابش با عنوان «آقاجان سرهنگ» توسط انتشارات انجام در سال 1373 منتشر شد و تا به امروز از او کتاب هایی با عناوین پرچین های بلند و خاکستر سوزان (نشر گرگان)، بشکن و بالا بنداز و آقای مُد (زیتون)، سحری خوان (هزاره ققنوس)، آوای سرباز و نشانه های بهار (عماد)، چمدان سفر (نیستان)، سرخ باد و پادشاه سبدباف (قدیانی)، سایه های بهار و خانه بلور و خیابانی که حوصله اش سر رفت (سوره مهر)، کلاجان (روزنه)، پیش خودمان بماند و هفت بیجار (سروش)، سمفونی استرآباد (بنام)، سوز و ساز (سیب سرخ)، سیاه رود (قدر ولایت)، رویای کبود (کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان)، طلایه داران، زندگینامه یک شهید ویژه کنگره 4 هزار شهید استان گلستان و نیز داستان های کوتاه، مقالات گوناگون در حوزه ی ادبیات، علوم تربیتی و مسائل اجتماعی از وی منتشرشده است.