خلیفه پاورلیفتر جهان اسلام

سیدمرتضی میرسراجی (مدرس دانشگاه) در یادداشتی به سابقه ی وزرنه برداری در بیش از هزار سال پیش پرداخته و از معتصم؛ خلیفه ی عباسی به عنوان یکی از قدرتمندان بدنی در وزنه برداری یاد می کند..

در «وزنه برداریِ» تکنیکی و متداول، بایستی وزنه، به حالت یک ضرب یا دو ضرب، بسته به نوع مسابقه، بدون قدم زدن و راه رفتن به بالای سر برده شود و الا از سوی داوران، خطا اعلام می شود. در «پاوِرلیفیتیگ» یا «وزنه برداری قدرتی» بیشتر تمرکز بر حالت قدرت نمایی افراد در سه حرکت کلی، «اِسکوآت»، «دِد لیفت» و «پِرِس سینه» است و مسابقاتی همچون «قوی ترین مردان» یا «مردان آهنین» در راستای همین حرکات کلی و با وسایل و اسباب گوناگون در آیتم های مختلف انجام می شود. از نظر دانش پزشکی، فشار بیش از حد وزنه بر بدن انسان، مضر بوده و عوارض درازمدت دارد..

فارغ از مقوله ضرر و عوارض داشتن یا نداشتن فعالیت هایی همچون وزنه برداری، پاور لیفتینگ و مسابقاتی مانند «قوی ترین مردان»، آنچه از اوراق تاریخ معلوم می شود؛ این واقعیت است که هشتمین خلیفه جهان اسلام از سلسله «عباسیان»، ملقب به «مُعتَصِم» و مُتوفای 227 هجری، انسانِ قوی هیکلی بوده که در زمان خود، حرکاتی زورمندانه، همچون پاورلیفتینگ و وزنه برداریِ قدرتی انجام می داده است..

«قُضاعی» (م. 454ق.) از دانشمندان مسلمان در کتاب تاریخ خود موسوم به «ُعیون المَعارِف»، با منابعی که در دست داشته، از قدرت جسمانی و همین طور موضوعِ «پاورلیفتینگ، خلیفه مُعتَصِم عباسی»، پرده برداشته و در مورد وی چنین گزارش داده است؛ «کان شدید البدن، یحمل ألف رطل، و یمشی بها خطوات» [1] ([مُعتصم عباسی]، بدنی قوی داشت [به طوری که] هزار رَطل [جسم سنگین یا به تعبیری وزنه] را حمل می نمود و با آن، چند قدم حرکت می کرد.) بحث: 1-از زمان مرگ مُعتَصِم عباسی، «خلیفه پاوِر لیفتِر جهان اسلام» تا به امروز، حدود 1217 سال می گذرد و این نشان می دهد که برخی از مسلمان ها در بیش از 1200 سال پیش، به وزنه برداری و پاورلیفتینگ و این گونه نمایش های قدرتی، تمایل و علاقه خاص داشته اند..

2-به جز «قُضاعی»، دانشمندان و تاریخ نگاران دیگری، همچون: «تُوزَری» در قرن هفتم هجری، در کتاب «الاکتفاء» [2]، «روحی» (م. 648 ق.) در «بِلُغَه الظُرفاء» [3]، «عُمَر بن یوسف» (م. 696 ق.) در «طُرفه الاصحاب» [4]، «ابن طِقطَقی» (م. 709ق.) در «الفَخری» [5]، «نُوَیری» (م. 733ق.) در «نهایه الارب» [6]، «قَلقَشَندی» (م. 821ق.) در «مَآثر الانافه» [7] و «ابن وادران» در قرن دوازدهم هجری در کتابِ «تاریخ العباسیین» [8] به این موضوع پرداخته و بِدان اشاره کرده اند. 3- «رَطل»، واحد «وزن» است و در اصطلاح علمی تر و صحیح تر، واحد «جِرم» است و انواع مختلفی همچون: «رطل حجازی»، «رطل نابلُسی»، «رطل دمشقی»، «رطل حَلَبی» و… دارد و در هر جایی، این واحد، مقداری است که با رطل مواضع دیگر تفاوت دارد..

تنها «قَلقَشَندی» از جمله روایتگران گزارشِ تاریخیِ پاورلیفتینگِ معتصم عباسی، رطل را در این خبر، عیناً ترکیبِ «رطل بغدادی» ثبت کرده است[9] و این واحد ظاهراً به حسب استقرار حکومت اغلب عباسیان در عراق و معمول بودن این رطل در ایام معتصم بیان شده است که به آن «رطلِ عراقی» نیز می گویند. 4-اگر هر رطل بغدادی یا رطل عراقی را برابر با 90 مثقال بگیریم؛ جسم سنگین یا به تعبیری، وزنه 1000 رطلی که معتصم، آن را بلند می کرده و با آن چند قدم راه می رفته، برابر با 90000 مثقال و معادل با 414/7199 کیلوگرم امروزی و تخمیناً معادل 415کیلوگرم بوده است..

5-رکورد جهانی حرکت «دِدلیفت»، 510 کیلوگرم است؛ البته اگر معتصم در دوره ما می زیست و حرکت «دِدلیفت» را انجام می داد یعنی حرکتی که هالتِر را تا زانو و اندکی بالای آن می آورند؛ با احتسابِ رکورد 415 کیلوگرمی که از او در تاریخ ثبت شده، رکورد دار فعلی جهان نبود ولی شاید با تمرینات بیشتر رکورد خود را به بالای 510کیلوگرم و شکستن رکورد جهانی ارتقاء می داد. 6-به رَغمِ پُر زوری و قوّتِ جسمانی مُعتَصِم عباسی، «عقل» او در ضعف و ناتوانی شدید بوده است؛ زیرا بنا بر روایات شیعه، او با شقاوت تمام، حُجّت زمان خود یعنی حضرت امام جواد ﷺ، نُهمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت را در سال 220 هجری، مسموم نمود و آن حضرت ﷺ را به شهادت رساند..