ʺکلاس های شلوغ مدارس دولتیʺ و فریاد بی عدالتی در آموزش دانش آموزان بی بضاعت!

در حالیکه مصوبات آموزش و پرورش جمعیت استاندارد دانش آموزان در کلاس را مشخص کرده اما هم اکنون نه تنها این مسئله محقق نشده بلکه در مدارس دولتی کلان شهرها فاصله مشهودی بین شرایط استاندارد و وضعیت موجود وجود دارد که نماد روشنی از بی عدالتی آموزشی است..

- اخبار اجتماعی - به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم ، کیفیت آموزش ارائه شده در مدارس به مولفه های مختلف وابسته است مثلاً ساختمان و زیبایی فیزیکی محیط مدرسه، کلاس درس بزرگ و نورگیر، معلم توانمند و با اخلاق، جمعیت دانش آموزان در کلاس درس و غیره احتمالاً اکثر دانش آموزان دهه 60 و 70 خاطرات تلخ کلاس های درس شلوغ و نشستن سه نفره پشت نیمکت و مدارس سه شیفته را به یاد دارند، به خصوص اگر نفر آخر در نیمکت بودند، تمام زمان کلاس در انتظار شنیدن صدای زنگ پایان سپری می شد..

علاوه بر این تجارب، تحقیقات بسیاری هم تأکید دارند که جمعیت زیاد دانش آموزان در کلاس های درس بر کیفیت آموزش و میزان یادگیری تأثیر منفی می گذارد..

حداکثر تعداد دانش آموزان در کلاس درس چند نفر است؟.

. رضوان حکیم زاده؛ معاون آموزش ابتدایی وقت وزارت آموزش و پرورش دو سال قبل گفته بود: ایران کشور پهناوری است همچنین به پوشش تحصیلی حداکثری دوره ابتدایی تأکید شده است و باید به مناطق عشایری، روستایی و دورافتاده معلم اعزام کنیم، 202 مدرسه تک دانش آموزی داریم که به هر کدام یک معلم اختصاص داده ایم همچنین 12 هزار و 700 مدرسه داریم که تعداد کل دانش آموزان آنها کمتر از 14 نفر است..

وقتی می خواهیم به مدارس ابتدایی معلم اختصاص دهیم باید در مبنای محاسبه و میانگین کل، مدارسی که تعداد دانش آموزان آنها یک نفر یا کمتر از 14 نفر است، در نظر گرفته نشود تا بتوانیم تراکم مطلوب یعنی 26 نفر را در کلان شهرها محقق و معلم مورد نیاز را برای آن تأمین کنیم..

زمانی برای دانش آموز نیست..

در این گزارش تلاش کردیم با استناد به آمار، نمایی از بی عدالتی در جریان حاکم بر نظام آموزشی کشور به ویژه در مواجهه با مدارس دولتی عادی را بیان کنیم؛ در حالیکه ارائه آمار و اطلاعات شفاف باید یکی از بدیهی ترین اقدامات وزارت آموزش و پرورش باشد اما این وزارتخانه و مجموعه های تابعه آن، از ارائه اطلاعات دقیق و انتشار سالنامه آماری سرباز می زنند و سیاست حفظ ابهام در پیش است..

با این حال با توسل به آمار سازمان برنامه و بودجه می توان تا حدودی وضعیت مدارس کشور را رصد کرد..

تراکم دانش آموز در کلاس های درس در کل کشور در جدول زیر مشخص است البته این موضوع نمی تواند شاخص دقیقی باشد چون کلاس های درس در مدارس روستایی که عمده آنها کمتر از 10 دانش آموز دارند نیز در این میانگین حساب شده و باعث کاهش میانگین کشوری شده است..

تراکم جمعیت دانش آموزان در مدارس دولتی استان تهران 37، البرز 37 نفر، خراسان رضوی 29 نفر و سیستان و بلوچستان 27 نفر است که بالاتر از حداکثر تعریف شده توسط وزارت آموزش و پرورش است..

نگرانی حدادعادل از احتمال کاهش روند روبه رشد مدارس غیردولتی این آمار زمانی حائز اهمیت است که بدانیم یکی از عوامل مهم در گرایش خانواده ها به سمت مدارس غیردولتی، افزایش جمعیت دانش آموزان در کلاس درس مدارس دولتی به ویژه دوره ابتدایی است..

معلم کم دانش آموز زیاد دومین شاخص مهم در محاسبه کیفیت آموزشی و میزان توجه به مدارس دولتی عادی، نسبت دانش آموز به معلم است؛ این نسبت مشخص می کند که به عنوان مثال در دوره های تحصیلی مختلف همچون ابتدایی به ازای چند دانش آموز یک معلم وجود دارد و هر چه این نسبت بیشتر شود، کیفیت کاهش می یابد..

در سال های گذشته برخی وزرای آموزش و پرورش از جمله علی اصغر فانی معتقد بودند باید نسبت دانش آموز به معلم در مدارس دولتی کشور افزایش یابد و نسبت دانش آموز به معلم را به عدد 15 برسانیم..

هم اکنون با گذشت چند سال از این سیاست و همچنین افزایش بازنشستگی معلمان، نسبت دانش آموز به معلم در مقایسه با گذشته بسیار افزایش یافته است..

به عنوان مثال در استان تهران در دوره ابتدایی به ازای 47 دانش آموز یک معلم وجود دارد و این موضوع به افزایش جمعیت دانش آموزان در کلاس های درس منجر شده است..

البته یکی از دلایل بهبود این شاخص در استان سیستان و بلوچستان برای دوره متوسطه دوم می تواند ناشی از ترک تحصیل دانش آموزان و راهیابی جمعیت کمتری از آنها به دوره متوسطه دوم باشد..