تعرفه ۱۰۰ درصدی ترامپ علیه چین؛ جهان در شوک، فولاد در خط مقدم
به گزارش آهن آنلاین؛ چند ساعت پس از اعلام رسمی دونالد ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه ۱۰۰ درصدی بر تمامی واردات از چین، جهان شاهد یکی از شدیدترین شوک‌های اقتصادی سال‌های اخیر بود. تصمیمی که تنها به‌عنوان یک اقدام تجاری ساده تلقی نمی‌شود، بلکه نشانه‌ای از بازگشت سیاست‌های انزواگرایانه آمریکا و تشدید تنش‌های ژئو‌اقتصادی در مقیاسی بی‌سابقه است. بازارهای مالی بلافاصله واکنش نشان دادند؛ رمزارزها با ریزش سنگین مواجه شدند، قیمت نفت در مسیر سقوط آزاد قرار گرفت و طلا بار دیگر جایگاه خود را به‌عنوان پناهگاه امن سرمایه‌گذاران تثبیت کرد. در این میان، نگاه تحلیل‌گران به سمت بازارهای کالایی و به‌ویژه فولاد و آهن‌آلات دوخته شده است؛ جایی که هر تغییر در زنجیره تجارت جهانی می‌تواند به سرعت در قیمت آهن آلات، عرضه و تقاضای داخلی کشورها منعکس شود.
بازگشت سیاست تعرفه‌ای؛ قدرت‌نمایی اقتصادی یا انتحار تجاری؟
اعلام ترامپ مبنی بر اجرای تعرفه ۱۰۰ درصدی بر تمام واردات چین از اول نوامبر، عملاً فصل جدیدی از جنگ تجاری دو قدرت بزرگ جهان را آغاز کرده است. او در شبکه اجتماعی خود با لحنی تهاجمی، تصمیم چین برای محدودیت صادرات عناصر کمیاب را «اقدامی خصمانه» توصیف کرد و گفت ایالات متحده پاسخ مالی متقابل خواهد داد. این تصمیم، نه‌تنها یک سیاست مالی کوتاه‌مدت نیست، بلکه نشانه‌ای از استراتژی بلندمدتی است که هدفش بازگرداندن محور تولید و سرمایه به خاک آمریکاست. اما چنین تصمیماتی در جهانی که زنجیره تأمین کالاها درهم‌تنیده شده، بیش از آن‌که منفعت اقتصادی داشته باشد، باعث برهم خوردن توازن عرضه و جهش تورمی در سطح جهانی می‌شود. همین تهدید کافی بود تا شاخص‌های بورس آمریکا سقوط کنند و بازارهای جهانی در شوک فرو روند.
پاسخ چین؛ استقلال مالی به‌جای وابستگی دلاری
در مقابل این سیاست تهاجمی، چین نیز در مسیر جدیدی گام برداشته است؛ مسیری که هدف آن کاهش وابستگی به دلار و ایجاد یک نظام پرداخت مستقل جهانی است. برای نخستین‌بار در تاریخ، استفاده از یوان در معاملات فرامرزی چین از دلار پیشی گرفته و به ارز اصلی تبدیل شده است. این تغییر، نتیجه مستقیم تحریم‌های مالی آمریکا علیه روسیه و تهدید مشابه علیه چین است. حالا پکن در تلاش است تا با تکیه بر پیمان‌های دوجانبه ارزی، شبکه مالی مستقل خود را گسترش دهد و اثرگذاری دلار بر تجارت جهانی را کاهش دهد. این تحول، چالشی مستقیم برای برتری مالی آمریکا محسوب می‌شود و در صورت تداوم، می‌تواند نظام اقتصادی جهان را به سمت چندقطبی‌شدن سوق دهد؛ اتفاقی که بی‌تردید اثراتش در بازارهای کالایی از جمله فولاد، مس و آهن‌آلات نیز احساس خواهد شد.
بازارهای جهانی در شوک؛ از سقوط وال‌استریت تا تلاطم نفت و طلا
تنها چند ساعت پس از اعلام تعرفه جدید، بازارهای آمریکا شاهد ریزشی تاریخی بودند؛ داوجونز نزدیک به ۹۰۰ واحد سقوط کرد و Nasdaq بیش از ۳.۵ درصد پایین آمد. سرمایه‌گذاران به‌سرعت به سمت دارایی‌های امن‌تر رفتند و طلا با رشد بیش از یک درصد، مجدداً به پناهگاه مطمئن سرمایه‌ها تبدیل شد. در همین حال، بازار رمزارزها به‌صورت یکپارچه قرمزپوش شد و قیمت نفت خام نیز در مسیر نزولی بی‌سابقه‌ای قرار گرفت. تقویت شاخص دلار، نشانه‌ای از افزایش ریسک تجاری و هجوم نقدینگی به سمت بازار آمریکا بود. اما فراتر از اعداد و نمودارها، این رویدادها بیانگر نگرانی عمیق فعالان اقتصادی از آینده تجارت جهانی است؛ نگرانی از زنجیره‌های تأمینی که با تعرفه‌های جدید گسسته می‌شوند و صنعتی مانند فولاد که در قلب این زنجیره‌ها قرار دارد، بیش از هر بخش دیگری در معرض آسیب است.
پیامدهای احتمالی برای صنعت فولاد و بازار آهن‌آلات ایران
تجربه نشان داده است که هرگونه بی‌ثباتی در مناسبات تجاری بین چین و آمریکا، مستقیماً بر قیمت کالاهای پایه تأثیر می‌گذارد. چین به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد جهان، بخش عمده‌ای از عرضه جهانی را در اختیار دارد و با هر محدودیت صادراتی یا افزایش تعرفه، بازار جهانی را دستخوش نوسان می‌کند. تعرفه‌های جدید احتمالاً باعث افزایش هزینه تولید در صنایع پایین‌دستی، کاهش حجم صادرات فولاد چین و در نتیجه، کمبود عرضه در بازار جهانی خواهد شد. در کوتاه‌مدت، این مسئله می‌تواند رشد قیمتی در بازارهای منطقه‌ای ایجاد کند؛ اما در بلندمدت، رکود مصرف جهانی ممکن است مانع جهش‌های مداوم شود.
برای قیمت آهن آلات ایران، این تحولات دو پیام متناقض دارد: از یک سو افزایش قیمت جهانی فولاد می‌تواند ارزش صادرات میلگرد را بالا ببرد، اما از سوی دیگر، بی‌ثباتی در بازارهای کالایی و تغییر مسیر تقاضا، ممکن است عرضه مواد اولیه را محدود و هزینه تولید را افزایش دهد. در واقع، بازار داخلی آهن ایران در چنین شرایطی، بین دو نیروی متضاد «فرصت صادراتی» و «ریسک افزایش هزینه‌ها» گرفتار می‌شود.
تعرفه ۱۰۰ درصدی ترامپ علیه چین تنها یک تصمیم سیاسی نیست؛ بلکه جرقه‌ای در انبار باروت اقتصاد جهانی است. بازاری که هنوز از زخم بحران‌های اخیر بهبود نیافته، حالا باید با موج جدیدی از نااطمینانی و نوسان مواجه شود. در روزهایی که نفت سقوط می‌کند، طلا اوج می‌گیرد و رمزارزها رنگ قرمز به خود می‌گیرند، بازار فولاد نیز بی‌تردید از این طوفان در امان نخواهد بود. در ایران، فعالان صنعت آهن و فولاد باید بیش از گذشته به رصد تحولات جهانی و تحلیل داده‌های اقتصادی بپردازند؛ چراکه هر تصمیم سیاسی در آن سوی اقیانوس، می‌تواند به‌سرعت مسیر قیمت‌ها در بازار داخلی را دگرگون کند.
برگرفته از اخبار آهن آنلاین: