اقتباس در سینما؛ کلید نوآوری و تحول
گزارش جامع خبری: اقتباس در سینمای مدرن؛ بازآفرینی با زبان شخصی
به گزارش قدیری نیوز به نقل از انجمن سینمای جوانان ایران، در پیش‌نشست هفتمین همایش مطالعات فیلم کوتاه با محوریت «اقتباس؛ نظریه و عمل»، سخنرانان به بررسی ابعاد مختلف اقتباس در سینما پرداختند. شادمهر راستین، فیلم‌نامه‌نویس و مدرس دانشگاه، در این نشست با تأکید بر اهمیت نوآوری در سینما از دل بازآفرینی و استفاده از زبان شخصی، نقش تعیین‌کننده فرم را در فرآیند اقتباس مورد توجه قرار داد.
راستین با اشاره به مفاهیم پایه‌ای در اقتباس، بیان کرد که در زبان فارسی، مفهوم اقتباس معمولاً به معنای Adaptation در نظر گرفته می‌شود، در حالی که این مفهوم امروزه بسیار گسترده‌تر از صرف انتقال یک متن است. او نمونه‌هایی از آثار فیلم‌های کلاسیک مانند «قیصر» و «فروشنده» را ارائه داد که نشان‌دهنده برداشت‌های متفاوت از یک موضوع مشترک هستند و بر اعتراض سینمای مدرن به «حاکمیت قصه» تاکید کرد.
در ادامه، امیررضا نوری‌پرتو، استاد دانشگاه و منتقد سینما، به بررسی تاریخچه اقتباس در سینما پرداخت و لزوم بازنگری در شیوه‌های آموزش و تولید آثار اقتباسی در ایران را یادآور شد. او تأکید کرد که اهمیت اقتباس در سینما به اندازه خود سینما است و از اولین سال‌های تاریخ سینما، نشانه‌هایی از اقتباس در مراحل تولید مشاهده می‌شود.
راستین همچنین به ویژگی‌های فرم‌گرایی در ناگفته‌های سینما پرداخت و بر ضرورت توجه به ساختارهای زبانی و فرهنگی در آثار اقتباسی تأکید کرد. وی به نقد ضعف‌های فرمی در آثار سینماگران ایرانی اشاره‌کرد و بیان داشت که برای نوآوری در فیلمنامه‌نویسی، باید فرم را به عنوان یک انتخاب اساسی در نظر گرفت.
نوری‌پرتو نیز در ادامه به نهادینه‌سازی تحصیلات دانشگاهی و تجربیات مؤثر بر رضایت و شناخت در حوزه اقتباس تأکید کرد و اشاره به تلاش‌های انجام شده در سینمای ایران از قبل از انقلاب تا به امروز را مورد بررسی قرار داد. وی با اشاره به نمونه‌های تاریخی اقتباس در سینمای ایران، از جمله آثار داریوش مهرجویی و ناصر تقوایی، بر کمرنگ شدن این پدیده پس از انقلاب و دلایل آن تأکید کرد.
این نشست با هدف ارتقای سطح فهم و تولید آثار اقتباسی در سینمای ایران و همچنین ایجاد پیش زمینه‌های نظری و عملی برای فیلم‌سازان جوان برگزار شد. به گفته راستین، در نهایت ما در یک جهان روایت‌ها زندگی می‌کنیم که اقتباس یکی از ارکان اصلی آن است و با انتخاب‌های درست می‌توان به نوآوری فرمی دست یافت.