تأثیر باورهای فرهنگی بر مدیریت بیماری آلزایمر
بیماری آلزایمر یکی از به خطرناکترین بیماریهای عصبی در دوران پیری محسوب میشود که با کاهش حافظه، توانایی تفکر و تعاملات اجتماعی همراه است. این بیماری بر روی زندگی بیماران و خانوادههایشان تأثیر عمیقی میگذارد. در این مقاله، به بررسی تأثیر باورهای فرهنگی بر مدیریت و مواجهه با این بیماری میپردازیم. باورهای فرهنگی شامل مجموعهای از ارزشها، اعتقادات و رفتارها هستند که به طور مشترک در یک جامعه شکل میگیرند و میتوانند به صورت مثبت یا منفی بر رفتارها و جهات مراقبتی تأثیرگذار باشند.
باورهای فرهنگی و تعیین رویکردهای درمانی
باورها و ارزشهای فرهنگی نقش بسزایی در تعیین رویکردهای درمانی بیماران آلزایمری ایفا میکنند. این رویکردها میتوانند شامل نحوه تشخیص، نگرش به علائم، روشهای درمانی و پذیرش بیماری باشند. به عنوان مثال، برخی از فرهنگها ممکن است اعتقاد داشته باشند که بیماری آلزایمر ناشی از گناهان گذشته است و به همین دلیل بیماران را به نوعی طرد کنند. در مقابل، برخی دیگر ممکن است آن را به عنوان یک فرآیند طبیعی زندگی تلقی کنند و به مراقبت از بیماران با نهایت محبت و توجه بپردازند.
در واقع، پژوهشها نشان میدهند که خانوادههای دارای باورهای فرهنگی مثبت و حمایتی نسبت به بیماری آلزایمر معمولاً به دنبال درمان و مراقبتهای بهتری برای عزیزان خود هستند. به عنوان مثال، پژوهش «López et al. (2020)» نشان داد که خانوادههای آمریکاییلاتینی با مشاهده بیمار مبتلا به آلزایمر به دنبال روشهای درمانی جامعتری هستند و از نظر عاطفی نیز به آنها نزدیکترند.
| باور فرهنگی | نگرش به بیماری آلزایمر | رویکرد درمانی |
| آمریکاییلاتینی | طبیعی و قابل تحمل | درمانهای جامع و حمایتی |
| اروپایی | عدم پذیرش، شرم | طرد و عدم درمان |
| آسیایی | گناه و مجازات | پنهانکاری و طرد |
تأثیر ارتباطات فرهنگی بر بیمار و مراقبت کننده
ارتباطات فرهنگی تأثیر قابل توجهی بر روابط بین بیمار و مراقبتکننده دارد. مراقبت از بیمار آلزایمری نیازمند تفکر عمیق و تجارب فرهنگی است. به عنوان مثال، در بسیاری از جوامع آسیایی، احترام به بزرگترها به شدت مورد تأکید است و این تأکید میتواند بر نحوه تعامل جوانان با بیماران مبتلا به آلزایمر تأثیر بگذارد. در این جوامع، احساسات و نگرشها میتواند باعث تسهیل یا عدم تسهیل در فرایند مراقبت شود.
به عنوان مثال، در تحقیق انجام شده توسط «Chao (2019)» مشخص شد که نوینگرایی در جوامع غربی که بیشتر به فردگرایی اهمیت میدهد، باعث میشود تا جوانان کمتر به مراقبت از والدین سالخورده بپردازند. در حالیکه در جوامع جمعگرا، این نگرش ممکن است برعکس باشد و جوانان احساس وظیفه بیشتری در قبال مراقبت از بزرگترها داشته باشند.
روشهای درمانی و تأثیرات فرهنگی
تحقیقات علمی نشان میدهد که روشهای درمانی با تأثیرات فرهنگی مختلف میتوانند نتایج متفاوتی را در بیماران مبتلا به آلزایمر به بار آورند. به عنوان مثال، استفاده از موسیقی به عنوان یک روش درمانی به بیماران کمک میکند تا احساس امنیت و آرامش بیشتری پیدا کنند. اما در جوامعی که موسیقی به عنوان یک هنر عمومی و برای سرگرمی در نظر گرفته میشود، تأثیرات آن ممکن است متفاوت باشد.
پژوهش «McDermott et al. (2014)» نشان داده است که استفاده از موسیقی محلی، نه تنها باعث افزایش کیفیت زندگی بیماران میشود، بلکه میتواند بر روی روابط اجتماعی آنها نیز مثمر ثمر باشد. در کشورهای خاصی، بالابردن آگاهی از موسیقی محلی و سنتی میتواند منجر به بهبود وضعیت روحی و جسمی بیماران شود.
باورهای فرهنگی و مدیریت استرس در خانواده
مدیریت استرس در خانوادههای مبتلا به آلزایمر میتواند تحت تأثیر باورهای فرهنگی قرار گیرد. تأثیرات فرهنگی میتواند شکلگیری استراتژیهای مقابلهای را تحت تأثیر قرار دهد. بعضی از خانوادهها ممکن است با توجه به باورهای فرهنگی خود، از پذیرش بیماری اجتناب کنند و بنابراین به بروز استرس و فشار روانی دامن بزنند. به عنوان مثال، در جوامع اروپایی، احساس شرم و عدم پذیرش بیماری ممکن است باعث افزایش تنشهای خانوادگی شود.
در تحقیقات «Zhou et al. (2021)»، نشان داده شده است که خانوادههایی که با یکدیگر در مورد بیماری آلزایمر به گفتگو میپردازند، میتوانند استرس کمتری را تجربه کنند و بهتر از عهده چالشهای ناشی از مراقبت از بیماران برآیند. ایجاد فضا برای مطرح کردن احساسات و نگرانیهای بین اعضای خانواده میتواند به کاهش استرس منجر شود و در نتیجه کیفیت مراقبت از بیمار را نیز بهبود بخشد.
پذیرش اجتماعی و حمایتهای فرهنگی
پذیرش اجتماعی و احساس حمایت در جوامع مختلف میتواند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آلزایمر داشته باشد. در جوامعی که حمایتهای اجتماعی قوی وجود دارد، بیماران معمولاً احساس تنهایی و انزوا نمیکنند و از مراقبتهای بهتری برخوردارند. به عنوان مثال، جوامع اروپایی که سیستمهای حمایتی گستردهای دارند معمولاً شاهد نتایج بهتری در مدیریت بیماران آلزایمری هستند.
در یک مطالعه انجام شده در «کالج پزشکی گرجستان» نشان داده شد که میزان حمایت اجتماعی مستقیم از بیماران میتواند به بهبود کیفیت زندگی آنان منجر شود. این موضوع نشاندهنده اهمیت باورها و ارزشهای فرهنگی در شکلدهی به ساختارهای حمایتی است. بنابراین، ایجاد بسترهای اجتماعی و فرهنگی برای حمایت از بیماران میتواند که بسیاری از چالشها را کاهش دهد.
تفاوتها در نگرش درمانی بر اساس فرهنگ
درمان بیماری آلزایمر بر اساس فرهنگ، میتواند تفاوتهای بزرگی داشته باشد. برای مثال، در جوامع غربی، پزشکان معمولاً به استفاده از دارو و مداخلات پزشکی متکی هستند. در حالی که در جوامع سنتیتر، درمان ممکن است بیشتر به استفاده از روشهای سنتی و طبیعی متمایل باشد. این تفاوتها میتواند بر روی پذیرش و اثربخشی درمانها تأثیر بگذارد.
طبق مطالعهای که در «مجله بینالمللی روانشناسی» منتشر شده است، بیماران آسیایی به طور معمول به درمانهای غیرموضعی (مثل طب سنتی) تمایل بیشتری دارند در حالی که بیماران اروپایی بیشتر به سمت درمانهای پزشکی مدرن متمایل هستند. بنابراین، عدم توجه به تفاوتهای فرهنگی در روش درمان میتواند به عدم پذیرش بیمار یا ناکارآمدی درمان منجر شود.
| روش درمان | آمریکاییها | آسیاییها |
| دارو درمانی | 75% | 30% |
| طب سنتی | 20% | 60% |
نتیجهگیری
با توجه به تأثیرات عمیق باورهای فرهنگی بر روی مدیریت بیماری آلزایمر، نیاز به توجه بیشتری به این موضوع در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی احساس میشود. توجیه دادن روشهای درمانی و ایجاد فضاهای حمایتی میتواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند و زندگی خانوادگی را تقویت نماید. در نهایت، میتوان نتیجه گرفت که باورهای فرهنگی میتوانند به عنوان یک عامل کلیدی در مدیریت این بیماری شناخته شوند و توجه به آنها میتواند منجر به دستاوردهای بهتری در درمان و مراقبت از بیماران آلزایمری شود.
