دلبستگی ایرانی ها به میزبانی از میهمانان در شب های نوروز و رمضان به روایت سفرنامه ها
به نقل از خبرگزاری کتاب ایران1402/1/2کد خبر 1402199352
این شب نشینی ها و مهمانی های شبانه، برنامه هایی در دل خود داشتند که موجب می شد توجه میهمانان به ویژه غیر ایرانیان کشیده شود و آن ها را به خود جذب کنند. در واقع مقدمات و موخرات این مهمانی ها است که آن ها را به عنوان یک ویژگی ایرانی برجسته ساخته است. شام و چگونگی ترتیبات آن، خوراکی ها و نوشیدنی ها، ساز و آواز، بازی های گوناگون، رقص و ترنم و داستان گویی و شعرها و آهنگ های رزمی و حماسی، بخشی از برنامه هایی اند که به استناد منابع تاریخی، برنامه این شب نشینی ها و مهمانی های شبانه را تشکیل می داده اند. ارنست اورسل در کتاب «سفرنامه قفقاز و ایران» از یک میهمانی در خانه ایرانی یاد می کند که میزبان برخلاف انتظار وی، به سبک اروپایی از او پذیرایی کرده اما پس از تماشای نارضایتی مهمان غیر ایرانی وعده کرده است که با «یک دسر مطبوع» قطعا دلخوری وی را خواهد زدود «بعد از پایان شام به اتاق دیگری رفتیم که در آن قبلا یک دسته نوازنده مرکب از یک ماندولین زن، یک دایره زن و یک نی زن آماده نشسته بودند.
پیترو دلاواله نیز روایت خویش را از مراسم پس از شام یک میهمانی شبانه این گونه شکل داده است «خانم ها نیز عینا به همان ترتیبی که از ما پذیرایی شده بود و هم زمان با ما، در قسمت دیگری پذیرایی شدند؛ اولیویه جزییات شب نشینی کاروانسرا را اینگونه توصیف می کند «شروع به نواختن سازی کردند که به نظر ما بسیار خوش و بهتر از سازهای مملکت عثمانی آمد. 10 نفر از اهل طرب بودند که اول به آهنگ جنگ و اشعار رزم ابتدا کرده، و قدری رزمیات خوانده، به همان آهنگ ساز می زدند. پس از آن مسخره و تقلید به میان آمد که سبب تفریح و خنده بسیاری از تماشاچیان گردیده بود. سه نفر لال بازی می کردند. حرکات مضحکانه آنها نیز موجب مسرّت حاضران شد.
هانری رونه دالمانی به یک میهمانی در نزدیکی قوچان اشاره می کند که میزبان با نقل داستان های سرگرم کننده، میهمانان را سرگرم کرده است. بخشی از چنین شب نشینی هایی به بازی های گوناگون اختصاص می یافته است. آکی ئو کازاما نخستین وزیر مختار ژاپن در ایران در سفرنامه ها و خاطرات خود تاکید می کند «ایرانیان پس از شام بیشتر شطرنج بازی می کنند.» دکتر فووریه پزشک ویژه ناصرالدین شاه قاجار، در کتاب خاطرات خود «سه سال در دربار ایران» میهمانی شام اعتمادالسلطنه به افتخار امین السلطنه را روایت می کند که پس از شام «بساط انواع بازی گسترده شد و مدعوین بعد از آن که غذای مختصر دیگری صرف کردند در حدود ساعت پنج صبح به منازل خود برگشتند.»
خاطره بازی در شب های نوروز و رمضان
شب نشینی ها و میهمانی های شبانه ایرانیان، گاه با برخی سنت های ملی و آیین های مذهبی پیوند می خورده است. شب های چله، نوروز و ماه رمضان از آن جمله است. اهمیت شب نشینی در این مناسبت ها برای ایرانیان به اندازه ای بوده که برنامه های ویژه همان شب ها در نظر گرفته می شده است. آنگونه که منابع تاریخی روایت کرده اند، مهمانی های گرم و بانشاط به صرف زولبیا، بامیه و اصناف آن، کتاب خوانی و قصه سرایی ها، افسانه پردازی ها تا سحر، دوره های هیات های دینی، خواندن قرآن، تفسیر و دعاخوانی، نقل و نقالی در قهوه خانه های بزرگ و کوچک از شاهنامه خوانی و حسین کرد تا اسکندرنامه خوانی و سخنوری، ورزش زورخانه ای و بازی ها و تفریحات، بازی های برد و باخت در میان برخی اقشار، مجالس وعظ در شب های رمضان و پذیرایی با چای و قهوه و انواع تفریحات همچون شنیدن و خواندن داستان ها و تواریخ و اشعار، کشیدن قلیان و چپق، نقالی شاهنامه، داستان رستم و سهراب، تماشای ستاره ها و شنیدن موسیقی، گزیده ای از برنامه های شب های یادشده به شمار می آمده اند.
فرد ریچاردز در سفرنامه خود یک شب نشینی نوروزی در سی و سه پل اصفهان را به زیبایی توصیف کرده است «در نوروز شب زود فرا می رسد و ته سیگارهای مشتعل و سرخی آتش قلیان، کلاه فرنگیها را به غارهای اسرارآمیز مبدل می کند. در این موقع همه به نقال گوش فرا می دهند. باید داستان «رستم و سهراب» و رخش را برای پسران جوان نقل کرد، چه ایرانیان هرگز از شنیدن داستان قهرمانان افسانه ای خود ملول نمی شوند. اکنون موقع تماشا کردن ستاره ها و شنیدن موسیقی است. صدای موسیقی در تاریکی اتاقهای قوسی شکل مانند صدای «خارج» پسر بچه ای است در دسته سرودخوانانی که مشغول تمرین هستند. صدا اوج می گیرد اما آهنگ چندان فرق نمی کند یک نوع «دلی دلی کردنی» است که فوق العاده مورد پسند ایرانیان است. این موسیقی به دلایلی از جویهای روان الهام می گیرد. شاید نغمه ای است که در ستایش پربهاترین هدایای طبیعت به ایران، یعنی آب، سروده می شود.»
نویسنده کتاب «سفرنامه از خراسان تا بختیاری» درباره سنت های ماه رمضان در میان ایرانیان چنین اشاره کرده است «ایرانیان عادت دارند که در ماه رمضان از یکدیگر مهمانی کنند. پس از خوردن شام بشب نشینی می پردازند و با انواع تفریحات خود را سرگرم می کنند، به ویژه با نهایت میل و اشتیاق بشنیدن و خواندن داستان ها و تواریخ و اشعار می پردازند.»
برخی از جزییات شب نشینی های رمضان را می توان در نوشته های جعفر شهری در کتاب «طهران قدیم» جست. به روایت وی «در این شب نشینی ها بود که زولبیا، بامیا و اصناف آن به وسط می آمد و چون وقت بیشتری داشتند، کتاب خوانی و قصه سرایی ها و افسانه پردازی ها و داستان های جنّ و پری و غول و آل و دیو و دد و امثال آن نیز نقل مجالس می گردید و تقریبا تا سحرها طول میکشید. از مشغولیات دیگر شب های ماه رمضان هم دوره های هیئت های دینی، قرائت قرآن و تفسیر و دعاخوانی بود که در هر گوشه و کنار برپا میشد و سر در خانه ها بود که بیدق ها و پارچه نوشته های اوقات آنها بنظر می رسید.
نقل و نقالی قهوه خانه های بزرگ و کوچک که مشمول شاهنامه خوانی و حسین کرد و اسکندرنامه خوانی و (سخنوری) بود رونق زیادتر میگرفت و ورزش زورخانه و پادشاه وزیری، ... و دیگر بازی ها و تفریحات مختلف، از قبیل ترناگل و (زنگ شیر) و (عمو زنجیرباف) و (مرد مرد من) که به احوال زیر شب زنده داری های دیگر را تشکیل می دادند. ... بازی های (گل یا پوچ) و (جرنگ جرنگ)، (اسب چه رنگ) و ... (ترنا گل) و (عمو زنجیرباف) هم که تقریبا بازی پسرها و جوان ها در سر کوچه ها و گذرها بود ... بازی های «عمو زنجیرباف» و دیگر بازی ها هم تقریبا صورت های مشابه همین بازی ها را داشت.»
آنچه از بررسی شب نشینی ها و میهمانی های شبانه ایرانیان با جزییات و برنامه های گوناگون آن ها در سده های گذشته می توان دریافت، بخشی به شیفتگی مردمان این سرزمین به «گفتن» و «شنیدن» اشاره دارد. شعرخوانی و داستان گویی، برنامه همیشگی این میهمانی ها به شمار می آمده است. بخشی دیگر، به نبود تفریحات و سرگرمی های بیرون از خانه در دوره های گذشته، دست کم تا پایان قاجار، بازمی گردد. نبود مرکزها و مکان هایی برای تفریح و وقت گذرانی های شبانه، البته به جز قهوه خانه ها، موجب می شد بیشتر دورهمی ها و میهمانی ها در خانه ها برگزار شود. سرانجام، آنچه بیشتر در این میانه خودنمایی دارد، علاقه ایرانیان به میزبانی از میهمانان است؛ موضوعی که ردی پررنگ در بیشتر منابع سفرنامه ای و خاطره نگاری ها دارد.
واژه شناسی این خبر (دلبستگی):
نظریه دلبستگی یا نظریه پیوستگی (به انگلیسی : Attachment theory )، نظریه ای در روان شناسی است که سعی در بررسی رابطه فرزند – والدین و وابستگی های اجتماعی – عاطفی انسان ها به یکدیگر دارد. این اصطلاح برای اشاره به روابط اجتماعی - عاطفی محکم و دائمی به کار می رود. کودکان تمایل دارند به برخی اشخاص به ویژه مادرشان بچسبند و در حضور آن ها احساس امنیت کنند. بر اساس این نظریه، وابستگی کودک به مادر دارای یک کارکرد طبیعی و غریزی برای بدست آوردن و حفظ کردن احساس امنیت است. برخی حیوانات به ویژه پرندگان، نیدی فوژ یعنی لانه گریز هستند و بچه های آن ها بلافاصله پس از آنکه به دنیا می آیند یا سر از تخم درمی آورند، از لانه بیرون می روند و غذای خود را خودشان به دست می آورند؛ مثلاً جوجه اردک و جوجه مرغ، از همان بدو تولد خودشان غذا می خورند، اما با این حال باز هم به دنبال مادرشان می روند. احساس راحتی از حضور مادر نمی تواند به دلیل نقش وی در تغذیه بچه ها باشد. طیفی از آزمایش های بسیار معروف دربارهٔ میمون ها نشان داده است که در رابطهٔ مادر فرزندی، نیازهای دیگری جز نیاز به تغذیه وجود دارد.
این پژوهش زمانی بسیار مورد توجه قرار گرفت که خانواده ها بخاطر جنگ جهانی دوم از هم گسیخته شده بودند، ریشه های نظری آن را می توان در نظریه تکاملی نوین ردیابی کرد. همانگونه که جان بالبی مشاهده کرد، مجاورت مادر و کودک برای بقای ژنتیکی ضروری است. نوزادان می توانند با تولید صداهای ناراحت کننده هنگام جداشدن از مراقبشان و درخواست نیرومند برای بازگشت آنها در حفظ مجاورت نقش داشته باشند. بالبی این را یک راهبرد خوب برای تضمین زنده ماندن نوزاد کوچک و درمانده می داند. نظریهٔ پیوستگی به اهمیت کارکردی پیوند عاطفی در فرزندان شیرخوار توجه نشان می دهد و آنرا برای تقویت امینت و ثبات روحی و روانی فرزندان در سن رشد و بروز خلاقیت ها مهم می شمارد.
(برگرفته از دانشنامه آزاد ویکیپدیا)
واژه شناسی این خبر (ایرانی ها):
زبان های ایرانی ، یک شاخه از زبان های هندواروپایی
اقوام ایرانی تبار یا مردمان ایرانی (انگلیسی: Iranic people یا Iranian people ) گروهی قومی از تبار اقوام ایرانی زبان هستند که به یکی از زبانهای ایرانی گویش می کنند. این گروه قومی در سراسر فلات ایران ، از هندوکش تا آناتولی مرکزی و از آسیای میانه تا دریای پارس ، منطقه ای که ایران بزرگ یا ایران زمین نامیده می شود، پراکنده شده اند.
(برگرفته از دانشنامه آزاد ویکیپدیا)
واژه شناسی این خبر (میزبانی):
مهمان نوازی رابطه ای میان میزبان و مهمان است؛ و به عملکرد میزبان در قبال مهمان تفسیر می شود.
مهمان نوازی در فرهنگ فارسی به تلاش میزبان برای تأمین راحتی مهمان گفته می شود. مهمان نوازی از نظر لغوی به معنای ابراز لطف عملی، تفقد و پذیرایی از مهمان است.
(برگرفته از دانشنامه آزاد ویکیپدیا)
خراسان جنوبی بر سکوی قهرمانی بسکتبال نزاجا
1402/3/9
علی زینعلی ، نماینده قرارگاه منطقه ای شمال شرق نیروی زمینی ارتش امروز در گفت وگو با خبرنگار فارس از بیرجند اظهار داشت: پرونده مسابقات قهرمانی بسکتبال منطقه ای شمال شرق نیروی زمینی ارتش حمهوری اسلامی ایران در خراسان جنوبی بسته شد.وی افزود: این ماراتن منطقه ای با شرکت پنج تیم از یگان های آموزشی و پشتیبانی شمال شرق نزاجا به میزبانی مرکز آموزش 04 امام رضا(ع) بیرجند در سالن 2500 نفر شهیدین قاسمی مجموعه ورزشی ولایت به مدت چهار روز برگزار شد.نماینده قرارگاه منطقه ای شمال شرق نبروی زمینی ارتش تصریح کرد: در مسابقات قهرمانی بسکتبال منطقه ای شمال شرق نزاجا تیم های تیپ 230 گرگان، تیپ 177 تربت حیدریه، تیپ 258 چهل دختر، تیپ 38 تربت جام و مرکز آموزش 04امام رضا (ع) بیرجند طی 10 بازی دوره ای به مصاف یکدیگر ...
البرز میزبان مرحله کشوری بیستمین دوره مسابقات ملی مهارت1402/3/9
کرج- مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای البرز از میزبانی بیستمین دوره مسابقات ملی مهارت مرحله کشوری رشته های تأسیسات الکتریکی، جوشکاری و الکترونیک خبر داد. وی افزود: تعداد 35 نفر از نخبگان مهارتی کشور روزهای پنج شنبه و جمعه یازدهم و دوازدهم خردادماه جاری در سه رشته تأسیسات الکتریکی، جوشکاری و الکترونیک به میزبانی اداره کل آموزش فنی و حرفه ای البرز در مرکز آموزش فنی و حرفه ای شهیدان رهبری و مرکز ملی تربیت مربی با هم به رقابت می پردازند. مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان البرز، برگزاری مسابقات ملی مهارت را بزرگترین رویداد مهارتی در کشور برشمرد و خاطرنشان کرد این مسابقات هر ساله از سوی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور با هدف کشف استعدادهای برتر مهارتی، ارتقا فرهنگ مهارت آموزی در کشور و ایجاد رقابت سالم در ...