روشنایی از کلام امام حسین علیه‌السلام

۞قالَ الْحُسَیْنُ علیه السلام:اِنّا لِلّهِ وَاِنّا اِلَیْهِ راجِعُونَ وَعَلَى الاِْسْلامِ الْسَّلامُاِذ قَدْ بُلِیَتِ الاُْمَّةُ بِراعٍ مِثْلَ یَزیدَ،وَلَقَدْ سَمِعْتُ رَسُولَ اللّه ِ صلی الله علیه و آلهیَقُولُ:اَلْخِلافَةُ مُحَرَّمَةٌ عَلى آلِ اَبى سُفیانَ. ۞

۞ امام حسین علیه السلام(در پاسخ به پیشنهاد مروان بن حكم كه با یزید بیعت كن) فرمود:در این صـورت باید گفت: انا للّه و انا الیه راجعون و فاتحه اسلام را خواند زیرا امّت اسلام گرفتار چوپانى همانند یزید شده است و من خودم از رسول خدا صلی الله علیه و آله شنیدم كه مى فرمود:خـلافت بر آل ابوسـفیان حـرام است.۞.

موضوع حق و حقیقت در دنیای اسلام همواره محوری‌ترین بحث‌ها را به خود اختصاص داده و در این راستا اقوال و احادیث اهل بیت به عنوان معصومین، به عنوان منابع الهام بخشی برای حقیقت جویان محسوب می‌شوند. یکی از این احادیث، کلام امام حسین علیه‌السلام است که در آن به مصیبت‌های زمان خود اشاره کرده و نگاهی عمیق به آینده و سرنوشت اسلام دارد.

درک حدیث امام حسین علیه‌السلام

امام حسین علیه‌السلام می‌فرمایند: ‘’إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَیْهِ راجِعُونَ وَ عَلَى الإِسلامِ السَّلامُ إِذْ قَدْ بُلِیَتِ الأُمَّةُ بِرَاعٍ مِثْلَ یَزِیدَ‘’. این عبارت عمیق و تأثیرگذار نه تنها به مصیبت عظیم آن زمان اشاره دارد بلکه حال و آینده امت اسلامی را نیز به تصویر می‌کشد. امام حسین علیه‌السلام با این جمله به صراحت بر ناکارآمدی و فساد زمامداران زمان خود اشاره کرده و از شرایط حاکم بر اسلام گله‌مند است.
کسانی که از معنای این حدیث آگاهی دارند، می‌دانند که با ظهور یزید به عنوان حاکم، بسیاری از اصول اسلامی و انسانی نادیده گرفته شد و اصول اسلام در معرض خطر قرار گرفت. امام حسین علیه‌السلام با اندوه و ناامیدی از وضعیت امت اسلامی، از خداوند یاری می‌طلبد و می‌گوید: ‘’ما از خود به سوی خدا بازمی‌گردیم.‘’

بیعت با یزید، خیانت به اسلام

امام حسین علیه‌السلام در ادامه این حدیث اشاره به بیعت با یزید می‌کند و در پاسخ به مروان بن حکم می‌فرماید: ‘’باید گفت: إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَیْهِ راجِعُونَ و فاتحه اسلام را خواند.‘’ با تأمل در این جمله، نکته‌ای مهم نمایان می‌شود: بیعت با یزید نه تنها یک انتخاب سیاسی بلکه یک خیانت به اصول و ارزش‌های اسلام است.
امام حسین علیه‌السلام به خوبی درک کرده بود که یزید به هیچ وجه شایستگی رهبری مسلمانان را ندارد و بیعت با او به معنای تائید کردن نظام فاسدی است که در آن عدالت و صداقت جایی ندارد. او با این کلام خود به تمامی مسلمانان هشدار می‌دهد که در برابر فساد و ظلم سکوت نکنند و به وظیفه اسلامی خود عمل کنند.

پیام‌های کلام امام حسین علیه‌السلام

یک پیام اصلی در این حدیث، ضرورت آگاهی و بیداری امت اسلامی است. امام حسین علیه‌السلام با تأکید بر اینکه خلافت بر آل ابوسفیان حرام است، نشان می‌دهد که هرگونه همراهی و هم‌مسیر شدن با ظلم، نه تنها موجب گمراهی شخصی بلکه به حیثیت کل نظام اسلامی آسیب می‌زند.
از سوی دیگر، این حدیث نشان‌دهنده مقاومت و ایستادگی امام حسین علیه‌السلام در برابر ظلم و فساد است. او در نهایت تصمیم می‌گیرد که بر اصول اسلامی پایبند بماند و جان خود را در این راه فدای حق کند. این درس بزرگ را باید در زندگی خود اجرایی کنیم، بلکه به تداوم راه حق و حقیقت کمک کنیم.

نتیجه‌گیری

حدیث امام حسین علیه‌السلام یادآور این است که در هر زمان و مکانی که ظلم و فساد شکوفا شود، باید ایستاد و با تمام وجود در برابر آن اقدام کرد. او با استفاده از کلامی عمیق و با تأکید بر اصول حقوقی و اسلامی، درس‌های بی‌نظیری به انسان‌ها می‌آموزد. به امید آنکه با پیروی از سیره بزرگانی چون امام حسین علیه‌السلام، بتوانیم در مسیر حق و حقیقت گام برداریم و از ظلم و فساد پرهیز کنیم.