تأثیر سیاستهای تجاری چین بر اقتصاد جهانی
سیاستهای تجاری چین در دهههای اخیر تاثیرات عمیقی بر اقتصاد جهانی داشتهاند. چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان، در روند معاملات جهانی و زنجیرههای تأمین جهانی به یک بازیکن کلیدی تبدیل شده است. این مقاله به بررسی این تأثیرات، سیاستهای مطرحشده و مثالهای معتبر در سطح جهانی میپردازد.
سیاستهای تجاری چین
چین از دهها سال پیش سیاستهای تجاری خاصی را برای رشد اقتصاد خود اتخاذ کرده است. یکی از این سیاستها، «درهای باز» بود که در دهه ۱۹۷۰ به اجرا درآمد. این سیاست به چین اجازه داد که به عنوان یک اقتصاد بازار به بخشهای جهانی وارد شود. تا امروز، با وجود چالشهای جهانی، چین هنوز هم به گسترش دسترسی به بازارهای بینالمللی منجر شده است.
روشهای حمایتی
چین با استفاده از شیوههای حمایتی، از تولیدکنندگان داخلی خود حمایت میکند. این شیوهها شامل تسهیلات مالی، یارانهها و کنترل قیمتها میشوند. به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۹، طبق گزارش سازمان جهانی تجارت، چین با تزریق بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار یارانه به صنایع خاص، توانست تولیدات خود را افزایش دهد.
ایجاد مناطق آزاد تجاری
چین با تأسیس مناطق آزاد تجاری مانند «منطقه اقتصادی گوانگدونگ-هنان» توانسته است به جذب سرمایههای خارجی بپردازد. این مناطق با کاهش تعرفهها و تسهیل قوانین، زمینهساز جذب سرمایهگذاران خارجی شدهاند. در این زمینه میتوان به میانگین رشد سالانه منطقه گوانگدونگ اشاره کرد که در فاصله سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ به ۸ درصد رسید.
تأثیرات بر اقتصاد جهانی
تأثیرات سیاستهای تجاری چین بر اقتصاد جهانی بسیار گسترده و پیچیده است. این تأثیرات به ویژه در زمینه قیمتگذاری، اشتغالزایی و تغییرات اقتصادی قابل مشاهده است.
تغییرات در زنجیرههای تأمین
سیاستهای تجاری چین به طور قابل توجهی زنجیرههای تأمین جهانی را تحت تأثیر قرار دادهاند. چین به عنوان یک «کارگاه جهانی» شناخته میشود و تأمینکنندگان زیادی از آن استفاده میکنند. این کشور به دلیل هزینههای پایین تولید، تبدیل به مرکز تأمین محصولات برای بسیاری از کشورها شده است. برای مثال، در سال ۲۰۲۰، طبق گزارشهای دفتر آمار کار ایالات متحده، ۴۰ درصد از کل کالاهای وارداتی ایالات متحده از چین بودند.
| سال | درصد واردات از چین | مقدار واردات (میلیارد دلار) |
| 2018 | 41.2% | 539.9 |
| 2019 | 43.3% | 556.0 |
| 2020 | 40.0% | 465.6 |

رقابتهای تجاری
سیاستهای تجاری چین همچنین منجر به افزایش رقابت در بازار جهانی شده است. کشورهای دیگر باید با محصولات ارزان قیمت و با کیفیت پایین چین رقابت کنند. این موضوع برای صنایع داخلی در کشورهای توسعهیافته، چالشی بزرگ است. به عنوان مثال، تولیدکنندگان آمریکایی در صنایع فولاد و آلومینیوم به دلیل قیمتهای پایین وارداتی از چین با مشکلاتی مواجه شدهاند.
پاسخ کشورهای دیگر به سیاستهای تجاری چین
به دلیل تأثیر قابل توجه چین بر بازارهای جهانی، کشورهای دیگر نیز به سیاستهای تجاری چین واکنش نشان دادهاند. این واکنشها میتواند به صورت وضع تعرفههای بالا، مذاکرات تجاری و حتی اقدامات قانونی به منظور محدود کردن تهاجمات تجاری چینیها باشد.
تعرفهها و محدودیتها
در سال ۲۰۱۸، ایالات متحده تعرفههای سنگینی را بر روی کالاهای چینی اعمال کرد. طبق گزارش دفتر نمایندگی تجاری ایالات متحده، تعرفهها باید تأثیر مستقیمی بر کاهش صادرات چین به ایالات متحده داشته باشد. این تاکتیک توانسته است به تعدادی از صنایع آمریکایی کمک کند تا از آسیبهای چین در امان بمانند.
| نوع کالا | تعرفه قبلی | تعرفه جدید |
| فولاد | ۲۵% | ۲۵% |
| آلومینیوم | ۱۰% | ۱۰% |
| کفش | ۰% | ۲۵% |

آینده سیاستهای تجاری چین
آینده سیاستهای تجاری چین چندان مشخص نیست. با توجه به تحولات سیاسی در سطح جهانی و بروز بیماریهایی مانند کووید-۱۹، چین باید به طور موثری به تغییرات اقتصادی و اجتماعی واکنش نشان دهد. کشورهایی مانند هند و ویتنام به سرعت در حال تبدیل شدن به رقبای چین در زنجیرههای تأمین هستند.
رکود اقتصادی و تنگنای مالی
از آنجا که چین به طور مداوم با مشکلاتی مانند رکود اقتصادی و تنگنای مالی مواجه است، ممکن است برای تأمین مالی صنایع خود با چالشهایی روبرو شود. همچنین، افزایش تقاضای داخلی و کمبود زیرساختها میتواند چین را در آینده با مشکلات بسیاری روبرو کند.
نقش فناوری در سیاستهای تجاری چین
فناوری به عنوان یکی از ارکان اصلی سیاستهای تجاری چین تلقی میشود. چین به سرعت در حال پیشرفت در زمینههای نوآوری و فناوری است و این موضوع به کشور کمک کرده است تا در عرصه جهانی رقابت کند.
سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه
چین در سالهای اخیر به سرمایهگذاری در صنایع پیشرفته و تحقیق و توسعه روی آورد. به عنوان مثال، در سال ۲۰۲۰، چین بیش از ۲۵۰ میلیارد دلار صرف تحقیق و توسعه کرد و این رقم مجدداً روند صعودی خود را ادامه میدهد.
انتقال فناوری
چین با جذب فناوریهای جدید از طریق همکاریهای بینالمللی، سعی در بهبود زیرساختهای صنعتی و فناوری خود دارد. این سیاستها به چین این امکان را میدهد که در عرصه نظامی، پزشکی و فناوری اطلاعات به جلو برود.
نتیجهگیری
در نهایت، سیاستهای تجاری چین به عنوان یک رکن کلیدی در اقتصاد جهانی به شمار میرود. تأثیرات ملموس این سیاستها بر روی زنجیرههای تأمین، قیمتگذاری و رقابت جهانی آشکار است. با توجه به چشماندازهای آینده، انتظار میرود چین همچنان به گسترش سیاستهای تجاری خود ادامه دهد و این موضوع تأثیرات جدیدی را بر روی اقتصاد جهانی به همراه خواهد داشت.
منابع معتبری که در این مقاله استفاده شد:
1. World Trade Organization. (2021). Trade Policy Review of China.
2. U.S. Department of Commerce. (2020). Trade Statistics.
3. International Monetary Fund. (2022). World Economic Outlook.
4. The World Bank. (2021). China Economic Update.











