نقش زنان در اقتصادهای کشورهای در حال توسعه
نقش زنان در اقتصادهای کشورهای در حال توسعه به عنوان یکی از مهمترین و بحثبرانگیزترین موضوعات در حوزههای اجتماعی و اقتصادی شناخته میشود. بهبود وضعیت اقتصادی این کشورها نیازمند توجه به مشارکت و فعالیتهای اقتصادی زنان است. از مزایای افزایش حضور زنان در بازار کار میتوان به افزایش رشد اقتصادی، کاهش فقر و افزایش کیفیت زندگی اشاره کرد. به همین دلیل در این مقاله به بررسی عمیق و دقیق نقش زنان در اقتصادهای کشورهای در حال توسعه پرداخته خواهد شد و تأثیرات آن به همراه مثالهای واقعی و کاربردی بررسی میشود.
اهمیت حضور زنان در بازار کار
تحقیقات نشان دادهاند که افزایش مشارکت زنان در بازار کار میتواند به رشد اقتصادی بسیاری از کشورهای در حال توسعه کمک کند. مؤسسه بینالمللی تحقیقاتی ‘’McKinsey‘’ در گزارشی اشاره کرده است که اگر زنان به طور کامل در بازار کار مشارکت داشته باشند، میتوان انتظار داشت که تولید ناخالص داخلی (GDP) کشورهای در حال توسعه تا 26 درصد افزایش یابد. این رقم نشان میدهد که حضور فعال زنان در عرصههای اقتصادی نه تنها به نفع خود آنها خواهد بود، بلکه به نفع کل جامعه نیز خواهد بود.
تحلیل دادهها
در جدول زیر، تأثیر مشارکت زنان بر GDP چند کشور در حال توسعه بررسی شده است.
| کشور | نرخ مشارکت زنان (%) | تغییرات GDP (%) |
| هند | 26 | 14.5 |
| برزیل | 61 | 12.6 |
| اندونزی | 53 | 13.3 |
| نیجریه | 58 | 11.0 |
چالشها و موانع
با این حال، مشارکت زنان در بازار کار همواره با چالشهایی مواجه است. موانعی همچون فرهنگهای سنتی، محدودیتهای قانونی و عدم دسترسی به آموزش و منابع مالی باعث شدهاند که بسیاری از زنان در کشورهای در حال توسعه نتوانند از تواناییهای خود بهخوبی استفاده کنند. به عنوان مثال، در کشورهایی نظیر افغانستان و پاکستان، بسیاری از زنان به دلیل محدودیتهای اجتماعی و فرهنگی از حضور در بازار کار باز میمانند.
اثرات اجتماعی اقتصادی
مشارکت زنان در اقتصاد میتواند اثرات مثبت زیادی بر جامعه داشته باشد. از جمله این اثرات میتوان به بهبود وضعیت بهداشتی، افزایش سطح تحصیلات و کاهش میزان فقر اشاره کرد. در واقع، زمانی که زنان در فعالیتهای اقتصادی شرکت میکنند، معمولاً به reinvestment درآمد خود در خانواده و جامعه میپردازند. به این ترتیب، این درآمدها به بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی کل جامعه کمک میکند.
مثالهای جهانی
کشورهایی مانند روآندا نمونههای موفقی از افزایش مشارکت زنان در اقتصاد را به نمایش گذاشتهاند. پس از نسلکشی سال 1994، روآندا از نبود مردان در جامعه رنج میبرد و این موضوع باعث شد که زنان بیشتری به فعالیتهای اقتصادی پرداخته و در ارکان تصمیمگیری شرکت کنند. طبق آمارهای منتشرشده، حدود 61 درصد از نمایندگان پارلمان این کشور را زنان تشکیل میدهند، که این عدد رتبه اول جهان را به روآندا اعطا کرده است. این مثال نشاندهنده قدرت زنان در ایجاد تغییرات مثبت در جامعه است.
تأثیر آموزش بر توانمندسازی زنان
آموزش یکی از کلیدیترین عواملی است که میتواند به توانمندسازی زنان و افزایش مشارکت آنها در اقتصاد کمک کند. BRAC (یک سازمان غیردولتی مستقر در بنگلادش) یکی از بزرگترین برنامههای آموزشی را برای زنان در کشورهای در حال توسعه اجرا کرده است، که به افزایش سواد و مهارتهای شغلی آنها منجر شده است. طبق گزارش BRAC، زنانی که آموزشهای لازم را دریافت میکنند، 30 درصد بیشتر از زنانی که از آموزش بیبهرهاند، درآمد کسب میکنند.
تجزیه و تحلیل دادهها
در جدول زیر، تأثیر سطح آموزش بر درآمد زنان در چند کشور در حال توسعه بررسی شده است.
| کشور | درصد زنان تحصیلکرده (%) | متوسط درآمد زنان (دلار) |
| بنگلادش | 47 | 1200 |
| هند | 36 | 1800 |
| نیجریه | 30 | 1100 |
| برزیل | 50 | 2500 |
تمایل به کارآفرینی در زنان
تمایل زنان به کارآفرینی در کشورهای در حال توسعه نیز در حال افزایش است. در بسیاری از کشورها، زنان با راهاندازی کسبوکارهای کوچک توانستهاند به استقلال اقتصادی دست یابند. به عنوان مثال، در کرهجنوبی، برنامههای حمایتی به زنان کارآفرین کمک کردهاند تا به ایجاد مشاغل پایدار بپردازند. این موضوع همچنین به افزایش اشتغال در جامعه و کاهش نرخ بیکاری کمک کرده است.
موانع کارآفرینی
متأسفانه، کارآفرینی زنان با چالشهای منحصر به فردی روبرو است. فقدان دسترسی به سرمایه، شبکههای اجتماعی محدود و عدم دسترسی به منابع آموزشی از جمله موانع مطرح هستند. در این راستا، سازمانهایی نظیر ‘’Women"s World Banking‘’ با ارائه مشاوره و اعتبار به زنان کارآفرین، به حمایت از آنان پرداختهاند.
بهترین شیوههای حمایتی برای زنان
تجربیات کشورهای موفق در افزایش مشارکت زنان در اقتصاد نشان میدهد که برای ایجاد تغییرات مثبت، لازم است که دولتها برنامههای حمایتی مشخصی را به ویژه در زمینههای آموزشی، فرصتهای شغلی و تأمین مالی برای زنان ارائه دهند. کشورهای نروژ و سوئد با سیاستهای حمایتی خود توانستهاند به موفقیتهای چشمگیری در این حوزه دست یابند. این کشورها، با ارائه مرخصی زایمان و تسهیلات شغلی، توانستهاند به بالابردن نرخ مشارکت زنان در بازار کار بپردازند.
نتیجهگیری
نقش زنان در اقتصادهای کشورهای در حال توسعه نه تنها از نظر اقتصادی بلکه از جنبههای اجتماعی نیز حائز اهمیت است. با توجه به نقش بالقوهای که زنان میتوانند در بهبود وضعیت اقتصادی کشورها ایفا کنند، ضروری است که دولتها و سازمانهای غیر دولتی برای ارتقاء وضعیت زنان و افزایش مشارکت آنان در فعالیتهای اقتصادی تلاش کنند. در این راستا، آموزش، توانمندسازی و ایجاد فضای مناسب برای کارآفرینی میتواند به عنوان ابزارهای مؤثر در تحقق این هدف استفاده شود.
منابع معتبر
1. McKinsey Global Institute. (2015). ‘’The Power of Parity: How Advancing Women’s Equality Can Add $12 Trillion to Global Growth.‘’
2. BRAC. (2020). ‘’Empowering Women Through Education: The BRAC Approach.‘’
3. Women"s World Banking. (2021). ‘’The Women"s Financial Inclusion and Empowerment Report.‘’
با امید به اینکه این مقاله به شما در درک بهتر نقش زنان در اقتصادهای کشورهای در حال توسعه کمک کند.
